İlk Siyasi Organizasyon Türleri 9. Sınıf Tarih


Kategoriler: 9. Sınıf Tarih, İnsanlığın İlk Dönemleri, Tarih
Cepokul
  • Mezopotamya, Fırat ve Dicle nehirleri arasındaki topraklardır.
  • Bölgede tarım gelişmiş, ancak hayvancılık gelişmemiştir.
  • Doğal kaynakların bölgede olmayışı uygarlığın gelişmesi için eksiklikti. Ancak bu eksiklikler, toplumların teşkilatlanmasını (organizasyon) sağladı.
  • Şehir devletleri: İlk olarak Sümerlerde site denilen şehir devletleri ortaya çıktı.
  • Merkezi krallık: Zamanla Babillilerde güçlü liderler yönetimi ele geçirdiler.
  • İmparatorluk: İstilacı olan Asurlular ise Mezopotamya dışında farklı bölgeleri de alarak imparatorluk kurdular.
  • Eski Yunan‘da sahil şeridi ve yüksek dağlar merkezi bir devletin kurulmasını engelledi.
  • Polis denilen şehir devletleri (Atina, Korint Tebai, Sparta gibi) kuruldu.
  • Şehir devletlerinin birbirleriyle olan mücadelesi güçlü orduları ortaya çıkardı.
  • Zamanla siyasi yapı şekillendi. Kralın yetkileri meclis tarafından kısıtlandı.
  • Krallık saltanatla değil, seçimle belirlendi.
  • Soylular, yönetimi ele geçirerek aristokratik yönetimleri kurdular.
  • Aristokratların krallığı yönetme hakkının sadece kendilerinde olduğunu belirtmesiyle oligarşik yönetim doğdu.
  • Belirli kişiler aday olabilir ve sadece soylular oy kullanabilirdi.
  • İlerleyen dönemlerde, soylulara karşı mücadele ederek iktidarı ele geçiren kişiler ortaya çıktı.
  • Bu kişilere tiran, yönetime ise tiranlık denildi.
  • Tiran Peistratos döneminde, Atina’da köylüler altın çağlarını yaşadılar.
  • Peistratos, iki aristokrat tarafından öldürülünce tiranlık yıkıldı.
  • Bu iki kişi kahraman ilan edilerek, heykelleri dikildi (ilk kamusal heykel).
  • İlkçağ’da Hititlerde ve Urartularda feodal (yerel) krallık vardı.
  • Yerel kral, merkezi krala bağlı idi.
  • Hititlerde ülke yönetiminde söz sahibi olan pankuş meclisi vardı.
  • Kral, yönetimde bu meclise danışırdı.
  • Tavananna denilen kraliçe yönetimde söz sahibidir.
  • Urartular, dağlık bir bölgede olduklarından merkezi bir krallık kurmaları zordu.
  • Kabileler, kendi bölgelerine hakim, merkezdeki krala karşı da sorumlu idiler.
  • Persler; İran, Anadolu, Mezopotamya, Mısır ve kısmen Eski Yunan’ı içine alan büyük bir imparatorluk kurdular.
  • Ülke satraplık denilen eyaletlere ayrıldı.
  • Başlarına satrap denilen yöneticiler atandı.
  • Satraplar, merkezden gönderilen memurlarca (şah gözü) denetlendi.
  • Başarılı olanlar ödüllendirildi.
  • Persler, merkezi otoriteyi güçlendirmek ve iletişim için posta teşkilatı kurdular.
  • Mısır, çöller ve dağlarla çevrili olduğundan istilalara açık değildi.
  • Mısır’da Nil nehri hayat kaynağıdır.
  • Nil boyunca nom denilen şehir devletleri kurulmuştu.
  • MÖ 3000’lerde Kral Menes, şehir devletlerini birleştirerek merkezi bir krallık kurdu.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar