İklim ve Hava Olayları

Bir bölgede uzun yıllar boyunca gözlemlenen hava olaylarının ortalama durumu iklim olarak adlandırılmaktadır. Belirli bir yerde, kısa süre içinde cereyan eden hava şartlarına ise hava olayı denir.

Dünya’nın etrafını saran gaz katmanına atmosfer denir. Atmosferin yapısında %78 oranında azot,%21 oksijen, %0,9 argon, %0,2 karbondioksit, su buharı ve diğer gazlar bulunur.

Su buharı, atmosferde çok az miktarda bulunsa da hava olaylarının gerçekleşmesini atmosferdeki su buharı sağlar.

Atmosferdeki hava sıcaklığının farklı olmasından dolayı atmosferde basınç farkları oluşur. Isınan havanın yükselip bulutları oluşturduğu yerler alçak basınç alanı, hava sıcaklığının daha düşük olduğu ve hava moleküllerinin daha yoğun bulunduğu yerlere yüksek basınç alanı denir.

Yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru gerçekleşen yatay yönlü hava hareketine rüzgâr denir. Rüzgârlar farklı hızlarda olabilir ve bu rüzgârların etkileri de farklıdır. Kasırga en şiddetli ve etkisi en fazla olan, hızı saatte 118 km’yi geçen rüzgar çeşididir.

Havadaki su buharına nem denir ve havadaki nemin yoğuşması sonucunda yağışlar oluşur. Nemin yoğuştuğu yere ve sıcaklığa göre farklı yağış türleri meydana gelir.

Yağmur

Havadaki nem soğuk hava ile karşılaştığında yoğunlaşarak su damlacıklarını oluşturur. Bulutlardaki damlacıklar birleşerek büyür ve ağırlaşır, bulutlardaki hava akımları tarafından tutulamayarak yağmur damlaları olarak yeryüzüne iner.

Kar

Havadaki su buharı soğuk hava ile karşılaştığında buz kristalleri hâline gelir ve buz kristalleri de birleşerek kar taneleri olarak yeryüzüne iner.

Dolu

Bulutun içindeki su damlacıkları aşağı doğru inerken soğuk hava ile karşılaşınca bulutun üst katmanlarına sürüklenerek katılaşır ve bir araya gelerek buz toplarına dönüşür. Buz topları yeterince ağırlaştığında dolu olarak yeryüzüne iner.

Çiy

Hava soğuduğunda havanın içindeki su buharı yoğuşarak, toprağın, ağaç dallarının ve yaprakların üzerinde çiy adı verilen su damlacıklarını oluşturur.

Kırağı

Geceleri hava soğuduğunda havadaki su buharı çiye dönüşmeden doğrudan donar ve toprağın, dalların ve yaprakların üzerinde kırağı adı verilen beyaz bir tabaka oluşturur.

Sis

Soğuk olan yeryüzünün hemen üzerindeki havada bulunan su buharının yoğuşmasıyla sis olarak adlandırdığımız yeryüzü bulutları oluşur.

Hava olaylarını ve havanın nasıl olacağını yakından takip eden meslek grupları vardır. Pilot, kaptan, balıkçılar ve çiftçiler günlük işlerini yaparken hava durumuna göre hareket etmek zorunda olan meslek gruplarından bazılarıdır.