Bu yazımızda 8. sınıf Fen Bilimleri dersi İklim ve Hava Olayları ders notları bulunmaktadır. Konuyu bitirdikten sonra 8. Sınıf İklim ve Hava Olayları Online Testler yazımızda bulunan testleri çözebilirsiniz.
İklim ve Hava Olayları Ders Notu
İnsanlar, Dünya’nın farklı yerlerinde, farklı hava koşulları altında yaşamlarını sürdürmektedirler. Giyeceklerden evlere, yetiştirilen ürünlerden geçim kaynaklarına kadar yaşamın her alanında hava koşullarının etkisini görmek mümkündür. Örneğin, Kuzey Kutbu’ndaki insanlar soğuktan korunmak için sürekli kalın giysiler giyerken, Ekvator’a yakın bölgelerde yaşayan insanlar kışlık giysiye ihtiyaç bile duymazlar. Bir bölgede etkili olan ve uzun yıllar boyunca değişmeyen ortalama hava koşuluna iklim denir. Dünya’da birbirinden farklı birçok iklim bulunmaktadır.
Kara – deniz, deniz – buz, deniz – hava etkileşimleri, volkanik gazlar, insan faaliyetleri, arazi kullanımı, Güneş’ten gelen ve yansıyan ışınlar gibi etkenlerin atmosfer üzerinde; uzun süreler sonucunda oluşan etkileri Dünya’daki iklim tiplerini meydana getirirken, kısa süreler sonucunda oluşan etkileri de hava olaylarını meydana getirir. İklim ve hava olayları aynı kavramlar değildir, ancak birbirlerinden ayrı da düşünülemez.
Bir şehrin hava koşulları her gün birbirinden farklılık gösterebilmektedir. Hava olayları; yağmur, rüzgâr, kar, dolu hortum gibi olaylardır. Hava olaylarını inceleyen bilim dalına meteoroloji, hava olayları ile uğraşan bilim insanlarına ise meteorolog denir. Bir bölgenin hava olayları bakımından özellikleri, o bölgenin iklimini belirler.
Karıştırmayalım!
- Bir bölgenin iklimi sıcak, soğuk, ılık, yağışlı, kurak gibi ifadelerle belirlenir.
- İklim, geniş bir bölgedeki hava olaylarını inceler.
- İklim, uzun zaman dilimlerinde yapılan gözlemlerle belirlenir.
İklim etkisini açıklamaya ve keşfetmeye çalışan bilim dalına iklim bilimi veya klimatoloji denir. İklim bilimi ile uğraşan bilim insanlarına ise iklim bilimci veya klimatolog denir.
Dünya’nın oluşumundan bu yana iklimler aynı kalmamış zamanla değişimlere uğramıştır. Milyonlarca yıl önce belki de birçok bölge levha hareketleri nedeniyle farklı yerlerdeydi ve farklı iklim özelliklerine sahipti. Günümüzde Dünya’daki ortalama sıcaklık giderek artmaktadır. Küresel ısınma olarak adlandırılan bu değişimin fosil yakıtların yakılması sonucu oluşan sera gazı miktarının artışından kaynaklandığını düşünen bilim insanları, sıcaklık artışının devam etmesi hâlinde, bu durumun kalıcı iklim değişikliklerine sebep olacağını ifade etmektedir.
Küresel ısınmaya bağlı olarak kutuplardaki buzlar erimekte, deniz suyu seviyesi yükselmektedir. Kıyı bölgelerinde yağış miktarı artarken iç bölgelerde sıcaklık nedeniyle kuraklık görülmektedir. Dünya’nın bazı bölgelerinde kasırgalar ve seller görülürken bazı bölgelerinde kuraklık ve çölleşme görülür. Dünya’nın iklimi değişikliğe uğramaktadır.
Deniz seviyesinde görülecek yükselme, birçok kıyı bölgesi ve yerleşimini olumsuz yönde etkileyecektir. Denizlere yakın alçak düzlüklerde yeni bataklıklar meydana gelecek ve arazi kayıplarının yanında kıyı erozyonlarında da artışlar görülecektir. IsınmayIa birlikte okyanus ve denizlerden daha fazla su buharlaşacak ve dünya daha rutubetli olacaktır. Bunun sonucunda yağışlar artacaktır. Gücünü suyun buharlaşmasından alan kasırgalar, muhtemelen daha da güçlenecektir.
Sert ve devamlı rüzgârlar, suyun topraktan daha hızlı bir şekilde buharlaşmasına yol açacak, bu da bazı bölgelerin eskisinden daha da kurak olmasına
neden olacaktır. Küresel iklim değişimi karalara ve sulara ait tüm ekosistemlerde şimdiden tahmin edilmesi çok güç olan dengesizlikler meydana getirecektir.
