Hegel (1770 – 1831)
Tüm evren, bir ilkenin bir ilk temelin belli bir amaca doğru gelişmesidir. Bu ilk ilke “geist (akıl,
ruh, ide) olarak adlandırılır. Asıl varlık olan “ide”, önce kendi kendindedir (tez aşaması) ama
kendisini tanıması için kendisine bir gerçeklik kazandırması gerekir. Bu gerçekliği doğayla
kazanır (antitez aşaması). Doğa, oluş ve gelişime tabidir. Değişim sadece görünüştedir. Doğa,
son aşamayı akılda gerçekleştirir (sentez aşaması).
Hegel, bu basamaklandırmaya “ideal diyalektik” demiştir. Aynı zamanda “diyalektik idealizm”in
temsilcisidir.