Samsun’da bölge güvenliği için çalışmalar yapan Mustafa Kemal buradan Havza’ya geçmiş, askerî ve sivil yöneticilere bir genelge göndermiştir (28 Mayıs 1919).

Yayınlanma Amacı

Türk halkında ulusal bilinci uyandırmaktır.

Önemi

Yurdun çeşitli yerlerinde düzenlenen mitinglerle ulusal bilinç canlandırılmış, örgütlenme düşüncesi güçlenmiştir.

Ulusal Bağımsızlık: Ulusun, kararlarında özgür olması; her türlü dış baskıdan ve sömürüden uzak olarak sınırları içinde bağımsız yaşamasıdır.

Ulusal Egemenlik: En üstün karar verme yetkisinin halka ait olmasıdır. Demokrasilerin ön koşulu olan ulusal egemenlik ilkesi ile halk, temsilcileri aracılığıyla yönetimde söz hakkına sahip olur.

Havza Genelgesi’nin Maddeleri

• Mitingler düzenlenerek işgaller protesto edilmelidir.
  Büyük ve heyecanlı mitinglerle millî bilincin uyandırılması amaçlanmıştır.
• Gösteriler sırasında Hristiyan halka kötü davranılmamalıdır.
  Mitingler sırasında huzur ve güvenliğin korunması, Anlaşma Devletlerinin Mondr0s’un 7. maddesini uygulamalarına gerekçe oluşturulmaması istenmiştir.
• Büyük devletlerin temsilciliklerine ve Osmanlı Hükümetine uyarı telgrafları çekilmelidir.

Havza Genelgesinin ardından 30 Mayıs 1919’da Havza’da ilk miting yapılmıştır. Havza Genelgesi’nden sonra Anadolu’nun birçok yerinde işgalleri ve işgalcileri protesto eden mitingler düzenlenmiştir. Bu durum Havza Genelgesinin etkili olduğunu göstermektedir. Havza Genelgesi’nin ardından düzenlenen protesto mitingleri Anlaşma Devletlerinin tepkisini çekti. Anlaşma Devletleri İstanbul Hükûmetinden Mustafa Kemal’in geri çağrılmasını istedi.