Haber Yazısı – Kavramları (Gazete Metinleri) AYT
HABER YAZISI
Haber yazısı, güncel gazetelerde veya internet sitelerinde yer alan bir yazı türüdür.
Haber yazıları ilginç, orijinal, doğru, inandırıcı olmalı; açık, sade ve kesin bir anlatımla yazılmalıdır.
Haber, belirli bir plan dahilinde yazılmalıdır.
Haber yazılarının planı “tersine dönmüş piramit” olarak bilinir.
Haberin planı da genel kompozisyon yazılarında olduğu gibi, giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden meydana gelir.
Haberin giriş bölümünde olayın kısa bir özeti yapılır. Gelişme bölümünde ayrıntılar niteliklerine göre bir sıraya konularak ayrı paragraflar halinde yazılır. Sonuç bölümünde ise olayın ulaştığı son boyut kısaca anlatılır.
Haberin metni ile başlığı bir bütündür.
Haberin başlığı olayın özünü çok kısa ve net biçimde ortaya koyacak nitelikte olmalıdır.
Haberle ilgili önemli kavramlar şunlardır:
Ajans: Haber toplama ve dağıtma ile uğraşan kuruluştur.
Asparagas: Masa başında uydurulmuş yalan haberdir.
Manşet: Gazetelerin ilk sayfasına büyük puntolarla konan başlıktır.
Muhabir: Gazetelerde haberi toplayan ve kaleme alan kişilerdir.
Muhbir: Haber kaynağına da “muhbir” (ihbar eden) denir.
Sürmanşet: Gazetelerin birinci sayfasında gazete logosunun üstüne konan büyük başlıktır.
Sansasyonel: Gazete okuyucusunu şaşırtan, ilginç, dikkat çeken haberdir.
Tekzip: Daha önce yayımlanan haberin yanlış olduğunu belirten yazıdır.
5 N 1K: Ne, niçin, nasıl, nerede, ne zaman, kim sorularının kısaltmasından oluşan ifadedir.