GÜNLÜK YAŞAMDAKİ HÂL DEĞİŞİMLERİ İLE ISI ALIŞVERİŞİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yukarıda verilen örneklerde görüldüğü gibi günlük yaşamımızda hâl değişimi olayları gerçekleşmektedir. Günlük yaşamımızdaki hâl değişimi olayları ısı alışverişi ile gerçekleşmektedir. Maddeler veya ortamlar arasındaki ısı alışverişi sıcaklık farklılıklarından kaynaklanmaktadır.

Dikkat: Isı alan bir madde erir veya buharlaşır, ısı veren bir madde ise yoğunlaşır veya donar.

Aşağıda günlük yaşamdaki hâl değişimlerine ait örnekler verilmiştir:

• Buzdolabından çıkarılan soğuk bir şişenin dış yüzeyinde bir süre sonra su damlacıkları oluşur. Bu durum havadaki su buharının soğuk şişe ile temas ederek yoğunlaşmasıdır.
• Güneş altında bırakılan kesilmiş karpuz bir süre sonra soğur. Bu durum karpuzun üst kısmındaki suyun buharlaşmasından kaynaklanmaktadır. Üst kısımdaki su ısı kısmından ısı alır. Karpuzun iç kısmı ise kaybettiği için soğur.
• Sebze ve meyve depolarına soğuk havalarda su dolu kaplar konularak sebze ve meyvelerin donması engellenir. Bu durum kaplardaki suyun donarken çevresine ısı vermesinden kaynaklanmaktadır.
• Toprak testilerde bulunan soğuk su çok sıcak havalarda da uzun süre soğuk kalır. Bu durum testinin yapısında bulunan suyun iç taraftaki sudan ısı alarak buharlaşmasıdır. Isı kaybeden testi içindeki su, bu sayede uzun süre soğuk kalır.
• Altın ve gümüş gibi elementler eritilerek şekil verilebilir. Isı alan altın veya gümüş eriyerek sıvı hâle geçer ve bir kalıba dökülür. Daha sonra bu maddeler soğuyarak tekrar katı hâle geçer.
• Güve öldürücü olarak kullanılan naftalin oda sıcaklığında ısı alarak sıvı hâle geçmeden gaz hâle geçebilen bir maddedir.
• Yağmur yağması sonucunda yollarda oluşan sular, ısı alarak buharlaşır ve yerler bir süre sonra kurur.