Güneş, Dünya ve Ay’ın birbirlerine göre hareketleri, 5. sınıf fen bilimlerinde, gök cisimlerinin nasıl hareket ettiğini ve bu hareketlerin Dünya üzerindeki etkilerini anlamaya yönelik temel bir konudur. Dünya, kendi ekseni etrafında dönerken aynı zamanda Güneş etrafında da dolanır, bu hareketler gece ve gündüz ile mevsimlerin oluşumunu sağlar. Ay ise, Dünya’nın uydusu olarak Dünya etrafında dolanır ve evreleriyle birlikte gözlemlenebilir. Güneş, Dünya ve Ay’ın bu hareketleri sayesinde, gökyüzündeki olaylar ve doğal döngüler meydana gelir. Bu konu, öğrencilerin astronomi ve doğa olayları hakkında temel bilgiler edinmesini sağlar.

Güneş, Dünya Ve Ay’ın Birbirlerine Göre Hareketleri Testleri

Güneş, Dünya Ve Ay’ın Birbirlerine Göre Hareketleri (Dünya’mız Ve Gökyüzündeki Komşularımız) Ders Notu

Güneş, Dünya ve Ay aşağıdaki gibi hareket etmektedir.

Güneş:

• Güneş kendi ekseni etrafında saat yönünün tersinde dönmektedir.

Dünya:

• Dünya kendi ekseni etrafında saat yönünün tersinde dönmektedir.
• Dünya, Güneş etrafında saat yönünün tersinde dolanmaktadır.

Ay:

• Ay kendi ekseni etrafında saat yönünün tersinde dönmektedir.
• Ay, Dünya ve Güneş etrafında saat yönünün tersinde dolanmaktadır.

GÜNEŞ, DÜNYA VE AY BÜYÜKLÜKLERİ

Maddelerin boşlukta kapladıkları yer hacim olarak tanımlanır ve hacim birimi cm³ veya m³ olarak gösterilir.

• Dünya’nın hacmi, Ay’ın hacminin yaklaşık 49 katıdır.
• Güneş’in hacmi, Dünya’nın hacminin yaklaşık 1,3 milyon katına eşittir.

GÖK CİSİMLERİNİN HAREKET SÜRELERİ

Ay’ın kendi ekseni etrafında dönme süresi (1) ile Dünya etrafında dolanma süresi (3) yaklaşık olarak 27 gündür. Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönme süresi (2) 24 saat (1 gün) iken Güneş etrafında dolanma süresi (4) yaklaşık 365 gün (1 yıl) olarak ifade edilir.

GÖK CİSİMLERİNİN BİRBİRLERİNE GÖRE TEMSİLİ HAREKETLERİ

Gül: Kendi ekseni etrafında dönme hareketi
Deniz: Kendi ekseni etrafında dönme hareketi ve Gül’ün etrafında dolanma hareketi
Aydın: Kendi ekseni etrafında dönme hareketi ve Deniz ile Gül etrafında ise dolanma hareketi

GÜNEŞ, DÜNYA VE AY UZAKLIKLARI

• Dünya ile Güneş arasındaki mesafe, Dünya ile Ay arasındaki mesafenin yaklaşık 395 katıdır.
• Dünya ve Güneş’in arasında yaklaşık 150 milyon kilometre var iken Ay’ın Dünya’ya uzaklığı ise ortalama 380 bin kilometredir.

• Ay, Dünya etrafında dolanır ve bu dolanım sırasında Güneş ile aralarındaki mesafede farklılıklar oluşabilir.
• Ay’ın Dünya etrafında dolanım hareketi sürecinde Dünya da Güneş etrafında dolanmaktadır.

Güneş, Dünya Ve Ay’ın Birbirlerine Göre Hareketleri Çalışma Kağıdı

---

Çözümlü Test Soruları

Soru 1:

Bir öğrenci, Güneş’in doğudan doğup batıdan battığını gözlemlemiştir. Bu durum, Dünya’nın hangi hareketi sonucunda meydana gelir?

A) Dünya’nın Güneş etrafında dolanması
B) Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi
C) Ay’ın Dünya etrafında dolanması
D) Ay’ın kendi etrafında dönmesi

Çözüm: Güneş’in doğudan doğup batıdan batması, Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi sonucunda oluşur. Dünya, batıdan doğuya doğru döndüğü için bu hareket gözlemlenir. Doğru cevap: B)

Soru 2:

Bir öğrenci, gündüz ve gece kavramlarının oluştuğunu gözlemlemektedir. Gündüz ve gece arasındaki değişim hangi hareketin bir sonucudur?

A) Dünya’nın Ay etrafında dolanması
B) Dünya’nın Güneş etrafında dolanması
C) Ay’ın Dünya etrafında dolanması
D) Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi

Çözüm: Gündüz ve gece, Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi sonucu oluşur. Bu dönme hareketiyle, Dünya’nın bir yüzü Güneş’e döndüğünde gündüz, diğer yüzü ise karanlık kaldığında gece oluşur. Doğru cevap: D)

Soru 3:

Ay, Dünya etrafında bir tam dolanımını yaklaşık olarak kaç günde tamamlar?

A) 7 gün
B) 15 gün
C) 29 gün
D) 365 gün

Çözüm: Ay, Dünya etrafında bir tam dolanımını yaklaşık 29 günde tamamlar. Bu süre zarfında Ay’ın evreleri gözlemlenir. Doğru cevap: C)

Soru 4:

Bir öğrenci, mevsimlerin değişimini gözlemlemektedir. Mevsimlerin oluşmasında en büyük etken aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ay’ın Dünya etrafında dolanması
B) Güneş’in etrafında dolanan gezegenler
C) Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi
D) Dünya’nın Güneş etrafında eğik bir şekilde dolanması

Çözüm: Mevsimlerin oluşmasının temel sebebi, Dünya’nın Güneş etrafında eğik bir şekilde dolanmasıdır. Bu eğiklik, farklı zamanlarda Güneş ışınlarının Dünya’nın farklı bölgelerine dik veya eğik gelmesine neden olur. Doğru cevap: D)

Soru 5:

Ay tutulması hangi durumda meydana gelir?

A) Dünya, Ay ve Güneş aynı hizaya geldiğinde Dünya, Ay’ın önüne geçer.
B) Ay, Dünya’nın gölgesinde kaldığında Güneş ışığını alamaz.
C) Güneş, Dünya ve Ay aynı hizaya geldiğinde Ay, Dünya’nın gölgesine girer.
D) Ay, Güneş’in önüne geçerek Güneş’i kapatır.

Çözüm: Ay tutulması, Güneş, Dünya ve Ay aynı hizaya geldiğinde Ay, Dünya’nın gölgesine girdiğinde meydana gelir. Bu durumda, Dünya Güneş’ten gelen ışınları engeller ve Ay karanlık görünür. Doğru cevap: C)

 

7. Soru:
Ay’ın evrelerinin oluşma nedeni nedir?

a) Ay’ın Dünya etrafında dönmesi
b) Ay’ın Güneş etrafında dönmesi
c) Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi
d) Güneş’in Ay etrafında dönmesi

Çözüm: Ay’ın Dünya etrafında dönmesi sonucunda, Güneş’ten aldığı ışığın Dünya’dan farklı açılardan görülmesiyle Ay’ın evreleri oluşur.
Cevap: a) Ay’ın Dünya etrafında dönmesi