- Çin, Hint, Mezopotamya, Mısır ve Yunanistan uygarlıklarında döngüsel yani dairesel zaman anlayışını benimsenmiştir. Bu anlayışa göre zaman, rastlantısal olup başlangıcı ve sonu belli değildir. Bu nedenle tarih, sürekli olarak tekrar etmektedir. Sonsuz olan bu döngüsellikte geçmişin, bugün ve yarınla nedensel bir bağlantısı yoktur.
- Daha sonraki dönemlerde Hristiyanlığın etkisiyle çizgisel yani doğrusal zaman anlayışı benimsenmiştir. Bu anlayışa göre tarihsel süreç belli bir başlangıca sahiptir ve kıyamete kadar sürecektir. Geçmiş ve gelecek birbiriyle bağlantılıdır. Bu süreç, Tanrı tarafından bilindiği için rastlantısal değildir. Bu nedenle tarih, döngüsel zaman anlayışının aksine, tekrar etmeyen bir süreçtir.
- Rönesans ve Reform hareketleriyle birlikte Avrupa’da insan merkezli tarih anlayışı ortaya çıkmıştır. Günümüzde hala geçerli olan ilerlemeci tarih görüşü, dini merkezli çizgisel tarih anlayışının, dini unsurlardan arındırılmış ve laikleştirilmiş şeklidir. Bu tarih anlayışına göre tarihte ortaya çıkan her olay tektir, olaylar peş peşe geleceğe doğru akmaktadır ve tarihin akışındaki her aşama bir öncekine göre daha gelişmiştir.
