• Gaz tanecikleri sürekli hareket halinde olduğundan çarptıkları yüzeye bir basınç uygularlar.
• Dünya, atmosferde bulunan gazlara çekim kuvveti uygular.
• Dünyanın çekim kuvvetinden dolayı yerküreye yakın yerlerde atmosferin yoğunluğu daha fazladır. Yükseklere çıkıldıkça atmosferin yoğunluğunda ve açık hava basıncında azalma olur.
• Atmosferdeki gazların herhangi bir alana uyguladığı basınca atmosfer basıncı ya da açık hava basıncı denir.
• Gazların basıncı sıvıların yardımı ile bulunur.
• Deniz seviyesinde ve 0 °C’deki cıva sütununun basıncına standart atmosfer basıncı (1 atm) denir.
• Açık hava basıncı P_atm ya da P_o şeklinde gösterilir.

Bilgi: Atmosferde yükseklere çıkıldıkça her 10,5 metrede basınç 1 mmHg düşer.

• Açık hava basıncı ilk olarak 1643 yılında Evangelista Torricelli tarafından ölçülmüştür.
• Açık hava basıncını ölçen aletlere barometre denir.

• Cıva, öz kütlesi çok büyük ve uçucu bir sıvı olmadığından dolayı barometre ve manometrelerde tercih edilir.
• Cıva dolu kaplardaki gaz basınçları aşağıdaki gibi ölçülür.

• Bir sıvının bir noktadaki basıncı:
  P = h.d.g formülü ile hesaplanır.
• Bu formüldeki P basınç, h sıvının yüksekliği, d sıvının öz kütlesi ve g yerçekimi ivmesidir.
• Bir sıvının tabanındaki basınç kabın şekline bağlı değildir.
• Basınç ölçümlerinde cıva yerine farklı bir sıvı kullanıldığında oluşacak yükseklik,
  h_sıvı . d_sıvı . g = h_cıva . d_cıva . g formülü ile hesaplanır.

Örnek:

• Kapalı kaplardaki gazların basıncını ölçmeye yarayan aletlere manometre denir.
• Manometre kaplarındaki gaz basınçları aşağıdaki gibi ölçülür.