Fiziksel büyüklükler, doğada var olan ve ölçülebilir özellikleri ifade eden kavramlardır. Fiziksel büyüklükler, iki temel kategoriye ayrılır: skaler ve vektörel büyüklükler. Skaler büyüklükler sadece büyüklüğe (niceliğe) sahipken, vektörel büyüklükler hem büyüklüğe hem de yön bilgisine sahiptir. Bu konu, fiziğin temellerini anlamak için kritik öneme sahiptir. Testimizde, fiziksel büyüklüklerin tanımları, birimleri ve farkları üzerine sorular çözeceğiz. Soruları çözerek, bu kavramlar hakkında bilgilerinizi pekiştirebilirsiniz.
9. Sınıf Fiziksel Büyüklükler Testleri
Fiziksel Büyüklükler Test 1 Çöz
Çözümlü Örnek Sorular
Soru 1: Aşağıda verilen bilgilerden hangisi vektörel bir büyüklüğü tanımlar?
Aylin, okula doğru 3 km yürüdü. Rüzgâr hızının 10 m/s olduğunu ve sıcaklığın 25 °C olduğunu ölçtü.
Bu bilgiye göre:
- Yürüdüğü mesafe 3 km’dir.
- Rüzgâr hızı 10 m/s’dir.
- Hava sıcaklığı 25 °C’dir.
Verilen bilgilerden hangileri vektörel büyüklüktür?
A) Yürüdüğü mesafe
B) Rüzgâr hızı
C) Hava sıcaklığı
D) Hiçbiri
Çözüm:
- Yürüdüğü mesafe bir skaler büyüklüktür çünkü sadece büyüklük (3 km) ile ifade edilmiştir.
- Rüzgâr hızı bir vektörel büyüklüktür çünkü hem hızın büyüklüğü (10 m/s) hem de rüzgarın yönü vardır.
- Hava sıcaklığı bir skaler büyüklüktür çünkü sadece bir değer (25 °C) ile ifade edilmiştir.
Doğru cevap: B) Rüzgâr hızı
Soru 2: Bir öğrenci, yaptığı deneyde çeşitli büyüklükleri ölçüyor. Aşağıdaki ölçümlere bakarak, hangisinin birim analizinin doğru olduğunu bulalım:
- Kütle: 5 kg
- Hız: 20 m/s
- Zaman: 5 kg/s
- Kuvvet: 30 N
Yukarıdaki ölçümlerden hangisinin birimi yanlıştır?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Çözüm:
- Kütle doğru birim ile verilmiştir: kg.
- Hız doğru birim ile verilmiştir: m/s.
- Zaman yanlış birim ile verilmiştir. Zamanın birimi saniye (s) olmalıdır, burada yanlışlıkla kg/s kullanılmış.
- Kuvvet doğru birim ile verilmiştir: Newton (N).
Doğru cevap: C) 3
Soru 3: Zeynep, bir araba ile sabit hızda 90 km/h hızla doğuya doğru gidiyor. Bu ifadede kullanılan hız büyüklüğü hakkında hangisi söylenebilir?
A) Bu hız skaler bir büyüklüktür.
B) Bu hız vektörel bir büyüklüktür.
C) Sadece zaman değişkenini verir.
D) Sadece mesafe değişkenini verir.
Çözüm: Hız bir vektörel büyüklüktür çünkü büyüklük (90 km/h) ve yön (doğu) belirtilmiştir. Skaler büyüklük olsaydı yalnızca hız değeri verilirdi.
Doğru cevap: B) Bu hız vektörel bir büyüklüktür.
Soru 5: Bir cismin kütlesi ve ağırlığı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Bir öğrenci laboratuvarda bir cismi tarttığında kütlesini 5 kg olarak buluyor. Aynı cisim Ay yüzeyinde tartıldığında ağırlığı Dünya’dakine göre daha küçük ölçülüyor.
Bu gözlemle ilgili doğru çıkarım nedir?
A) Kütle ve ağırlık aynı şeydir.
B) Kütle değişir, ağırlık sabittir.
C) Kütle sabit, ağırlık değişkendir.
D) Hem kütle hem de ağırlık değişir.
Çözüm: Kütle, bir cismin madde miktarını ifade eder ve her yerde aynıdır. Ağırlık ise yer çekimi kuvvetine bağlı olarak değişir. Ay’da yer çekimi daha az olduğu için ağırlık daha küçük olur, fakat kütle sabit kalır.
Doğru cevap: C) Kütle sabit, ağırlık değişkendir.
soruların bazıları zor ama genellikle basit.