Fizik Bilimi İle İlgili Kariyer Keşfi Ders Notu

BİLİM VE TEKNOLOJİ ALANINDA FAALİYET GÖSTEREN KURUM VE KURULUŞLAR

1. TÜRKİYE’DEKİ ÖNEMLİ BİLİM MERKEZLERİ

TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu)

• Türkiye’de bilim ve teknolojiyi teşvik etme, yönlendirme ve popülerleştirme amacıyla 1963’te kurulmuştur.
• Bu kurumun birçok araştırma – geliştirme (AR-GE) birimi vardır.
• TÜBİTAK BİLGEM’de yarı iletken teknolojisi alanında çalışmalar yapılmaktadır.

TUA (Türkiye Uzay Ajansı)

• Türkiye Uzay Ajansı (TUA); uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerine yönelik orta ve uzun vadeli amaçları, temel ilke ve yaklaşımları, hedef ve performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemleri ve kaynak dağılımlarını içeren stratejik planlar hazırlamakta görevli devlet kuruluşudur.

MTA (Maden Tetkik ve Arama)

• Türkiye’de yer bilimleri ve madencilik alanında arama, araştırma, analiz ve altyapı çalışmaları amacıyla kurulmuştur.
• MTA’da maden ve enerji arama faaliyetleri, jeoloji ve jeofizik çalışmaları, deniz araştırmaları yapılmaktadır.

TENMAK (Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu)

• Kurum; enerji, maden, iyonlaştırıcı radyasyon, parçacık hızlandırıcıları ve nükleer teknoloji alanlarında faaliyetlerini yürütmektedir.
• Ülkemizin rekabet gücünü artırmak ve sürekli kılmak amacıyla faaliyet alanları kapsamında yeni ürünler üretmeyi, var olanları geliştirmeyi ve dünya lideri yapmayı görev kabul eden TENMAK, bilimsel araştırmalar yapmakta ve yaptırmakta, bu araştırmaları koordine etmekte ve teşvik etmektedir.

ASELSAN (Askeri Elektronik Sanayi)

• 1975 yılında Türk Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı önderliğinde Türk ordusunu modern cihazlarla donatmak amacıyla kurulmuştur.
• ASELSAN’da üretilen elektronik ürünler, orduda, güvenlik kuvvetlerinde, bazı özel ve kamu kuruluşlarında haberleşme gibi alanlarda kullanılmaktadır.
• ASELSAN’ın savunma elektronik teknolojileri alanında başta TSK olmak üzere tüm güvenlik güçlerinin ihtiyaçlarını en iyi şekilde kullanarak beklentilerini karşılayan yüksek nitelikli özgün ürün ve sistemler sunmak, varlık ve kaynakların değerini sürekli artırmaktır.

2. DÜNYADAKİ ÖNEMLİ BİLİM MERKEZLERİ

CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi)

• CERN, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır. 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuştur.
• CERN’de bulunan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda dört büyük deney sistemi vardır. Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda yapılan deneylerle evrenin oluşumu ve evrenin geleceği anlamaya çalışılmaktadır.

NASA (Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi)

• Amerika Birleşik Devletleri’nin Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi olarak bilinen NASA 1958 yılında kurulmuştur.
• Güneş Sistemi’ndeki insan aktivitesini sürdürmek ve artırmak, dünya ve evren hakkındaki bilimsel bilgiyi çoğaltmak, yenilikçi uzay teknolojileri geliştirmek, havacılık araştırmalarında gelişmeyi sağlamak NASA’nın başta gelen hedeflerindendir.

ESA (Avrupa Uzay Ajansı)

• Avrupa’nın uzay programını hazırlamak ve geliştirmek amacıyla 1975 yılında Fransa’da kurulmuş olan uluslararası uzay araştırma ve geliştirme kuruluşudur.
• ESA’da, Avrupa ülkelerinde astronot eğitimi, uzay uçuş çalışmaları, telekomünikasyon çalışmaları ve iklim değişikliklerinin takibini düzeneleyen bilim merkezleri bulunmaktadır.
• ESA, uzay araştırmaları, roket ve astronot eğitimi ve uzay ile ilgili her türlü test alanları, bilgi arşivleri ve fırlatma üretilen tesis alanlarıdır.

FİZİK BİLİMİ İLE İLGİLİ KARİYER KEŞFİ

Kariyer Seçimi Neden Önemlidir?

• Zevk almadığınız bir işi ömür boyu her gün yapmak çok zordur. Çalışma hayatına ayırdığımız bu zaman dilimini daha mutlu geçirebilmek için severek yapacağınız bir mesleğinizin olması çok önemlidir. Bunun için kendimize “Hangi mesleği seçmeliyim?” sorusunu öncelikle sormamız gerekir.
• Üniversitede eğitimini aldığımız bölüm ne olursa olsun meslek ve iş alanı seçmekte ve karar vermekte zorlanabiliriz. Tıp, hukuk ve askeri okullar haricindeki meslekleri seçenler mezun olunca ne yapacağından tamamen emin olan çok az kişi vardır. Meslek seçiminden önceki ilk adımımız kendimizi iyi bir şekilde tanımak olmalıdır. “İş hayatından beklentilerim nedir? Seçtiğim mesleğin gerektirdiği teknik beceriler nelerdir? İlgi alanlarım neler oluşturuyor?” gibi soruların cevabı kişilik özelliklerimizin bir yansımasıdır.

Kariyer Seçimi Yaparken Hangi Meslekler Değerlendirilmelidir?

• Bizim için uygun bir meslek, şu an adı duyulmamış bir meslek olabilir. Değerlendirmeye bile almadığımız bu meslek, mezun olduğumuzda çok popüler olacak bir meslek olabilir. Geleceğin meslekleri ya da mesleklerin geleceğini bilmek seçimlerimizi etkileyebilir.
• Kariyer seçimi yaparken önümüzdeki 60 yıllık süreç göz önüne alınmalıdır. Bunun için de meslek seçimi konusunda uzman desteği almak şarttır.

Kariyer Seçimi Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?

• Doğru bir meslek seçimi yapmak için bireyin öncelikle kendini objektif şekilde değerlendirmesi gerekir.
• Okul rehber öğretmenlerinin kılavuzluğunda stratejik yetenek yönetimi ve kariyer testi uygulamaları ile kişinin ilgi alanları, yetenekleri ve becerilerinin tespiti mümkün olabilmektedir.

Kariyer Seçimi Ne Zaman Yapılmalı?

• Kariyer seçimini planlamaya 9. sınıftan başlanılabilir. Öğrenci kendisini iyi tanıyıp ona göre hedef koymalıdır. Bu hedef doğrultusunda planlı bir şekilde derslerine çalışmalıdır. Hiçbir dersi diğer dersten ayırmadan ilerideki mesleğinin bir parçasıymış gibi düşünmelidir. Ailesinin baskısıyla doktorluk mesleğine yönelen bir öğrencinin, sınava 2-3 ay kala kendisini daha mutlu hissedeceği psikoloji ya da hukuk alanlarına yöneldiği ve sonunda başarılı bir meslek sahibi olduğu görülmüştür.

FİZİĞİN FARKLI MESLEKLERDEKİ ROLÜ

• Fizik her insanın, birçok bilim dalının ve mesleğin ihtiyaç duyduğu bir bilim dalıdır. Kimya, biyoloji, astronomi, jeoloji başta olmak üzere coğrafya, matematik, spor ve sanat dallarındaki olayları açıklamaya yardımcı olmaktadır.
• Mühendislik alanları başta olmak üzere birçok alanda fizik bilgisine ihtiyaç duyulduğundan fizikçilere geniş bir kariyer seçeneği ortaya çıkar. Fizikçiler analitik düşünme, veri analizi, problem çözme, matematiksel modelleme gibi yeteneklerini kullanarak çeşitli alanlarda kariyer edinebilirler.

FİZİKÇİNİN KARİYER YOLLARI

• Akademik Kariyer: Üniversite ve enstitülerde öğretim üyesi veya araştırmacı olarak kariyer yaparlar.
• Araştırma ve Geliştirme (AR-GE): Savunma, enerji, malzeme bilimi, biyofizik alanlarında özel sektörde ve kamu kurumlarında araştırmacı veya teknik personel olarak görev yaparlar.
• Eğitim Alanı: Ortaöğretim kurumlarında fizik öğretmenliği yaparlar.
• Mühendislik: Fizik mühendisliği, elektrik – elektronik mühendisliği, jeofizik mühendisliği, makine mühendisliği, uçak mühendisliği, metalürji mühendisliği, inşaat mühendisliği, mekatronik mühendisliği gibi tüm mühendisliklerin ana dersleri fiziktir.
• Bilgi Teknolojisi: Yazılım geliştirme, sistem analizi, veri bilimi, yapay zeka gibi alanlarda araştırmacı, teknik personel, denetmen olarak görev yaparlar.
• Medikal Fizik: Tıp fizikçileri radyoterapi, nükleer tıp veya medikal görüntülemede çalışabilirler. (Fizik laboratuvar teknikerliği)
• Enerji Sektörü: Yenilenebilir enerji ve nükleer enerji projelerini yürüten enerji şirketlerinde çalışabilirler. (Nükleer enerji mühendisliği, petrol ve doğalgaz mühendisliği)
• Finans ve Danışmanlık: Finans sektöründe risk analizi, veri analitiği ve danışmanlık gibi alanlarda çalışabilirler.
• Uzay ve Havacılık: Uzay ajansları, havacılık şirketleri, savunma sanayi gibi alanlarda görev alabilirler. (Astronomi ve uzay bilimleri uzmanlığı)
• Çevre Bilimleri: Çevre sorunlarının anlaşılması ve çözülmesi alanlarında görev alabilirler.

GELECEĞİN MESLEKLERİ

Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte insan ihtiyaçları ve buna bağlı olarak meslek alanları da değişmektedir. Yapay zeka ve robotik alanındaki gelişmelere bağlı olarak gelecekte bazı mesleklerin önemi azalırken yeni meslek alanları ön plana çıkacaktır. Aşağıda belli alanlarda ön plana çıkabilecek bazı meslek isimleri bulunmaktadır. Bu meslek türleri üniversitelerde bölüm olarak bulunmayabilir. Bununla birlikte söz konusu meslekler, ulusal ve uluslararası araştırma raporlarında geleceğin meslek alanları olarak tanımlanmaktadır. Bu mesleklerde lisansüstü eğitim yapılarak uzmanlaşılabilir.

Mühendislik ve Fen Bilimleri

• Nesnelerin İnterneti
• Siber Şehir Analisti
• İnsan – Makine Ekip Yöneticisi
• Kuantum Makine Öğrenme Analisti
• Sanal Mağaza Asistanı
• Yapay Zeka Yolculuğu Kurucusu
• Drone Programlayıcısı
• Süper Fiziksel Sistemler
• Büyük Veri Analisti
• Robotik
• Sanal Gerçeklik
• Yapay Zeka Mühendisliği
• Veri Tabanı Yöneticiliği
• Yazılım Mühendisliği
• Biyomedikal Cihaz Teknikleri
• Güneş Enerji Sistemi Teknik Personeli
• Fonksiyonel Malzeme Mühendisliği
• Dijital Muhasebe

Sağlık Bilimleri

• İlaç Sanayi ve Biyoteknoloji
• Kök Hücre ve Gen Tedavileri
• Üç Boyutlu Modelleme ve Biyoyazılım
• Organik Organ Tasarımı
• Tıbbi Cihaz Sanayi
• Sağlıkta Robot Teknolojileri
• Dijital İmplant Tasarımı
• Sağlıkta Geri Dönüşüm
• Bireyselleştirilmiş Tıp
• Ergoterapi Programı
• Geriatrik Diş Hekimliği
• Göçmen Sağlığı
• İklim Değişikliği ve Sağlık
• Uzaktan Sağlık Mühendisliği
• Tıbbi Çizim ve Tasarım
• Tıbbi Tanıtım ve Pazarlama
• Fitness Bağımlılık Danışmanı
• Genetik Çeşitlilik Sorumlusu

Sosyal Bilimler

• Dijital Dönüşüm Yönetimi
• Manevi Danışmanlık ve Rehberlik
• Dijital Ekonomi
• STEM – A Eğitmenliği
• Yaşlılık Bilimi
• Ev Eğitmenliği
• Politik Psikoloji
• Veri Analizi
• Etik Danışmanlık
• Sürdürülebilir Ekoloji
• Sosyal Girişimcilik ve İş Birlikleri

Ziraat Alanı

• Akıllı Tarım
• Organik Tarım
• Dijital Tarım
• Sürdürülebilir Su Kaynakları

Diğer Mesleki Alanlar

• Asteroit Madencileri
• Füzyon Santrali Uzmanları
• Kuantum Teknoloji
• Etik Kaynak Kullanımı Yetkilisi
• Robot Hukuku
• Yapay Zeka Savcısı
• Uluslararası Ticaret Hukuku
• Siber Şehir Uzmanı

Önemi Azalma İhtimali Olan Meslekler

• Dijitalize Edilemeyen Meslekler
• İş Gücünün Yüksek Olduğu Meslekler
• Geleneksel Otomobil Sektörü
• Tamir Atölyeleri
• Petrol, Benzin ve Kömüre Dayalı Sanayiler
• Muhasebe ve Mali Müşavirlik
• Emlakçılık
• Sekreterya
• Çevirmenlik ve Tercümanlık

Üniversitelerde Açılacak Yeni Bölümler

• Veri Bilimi ve Analitiği
• Yapay Zeka ve Makine Öğrenmesi
• Yapay Zeka Operatörlüğü
• Otonom Sistemler Teknikleri
• Dijital Dönüşüm Elektroniği
• Robotik ve Yapay Zeka
• Oyun Geliştirme ve Programlama
• Bulut Bilişim Operatörlüğü
• İmalat Yürütme Sistemleri
• Kurumsal Bilişim Uzmanlığı
• İnşaat Araç Teknikerliği
• On-yüz Yazılım Geliştirme
• Arka-yüz Yazılım Geliştirme