Fiil kök veya gövdelerine getirilen çeşitli eklerle fiilin çekimden düşürülmesiyle yapılan sözcüklerdir.

Not: Fiilimsiler ayrı bir sözcük türü değildir. Cümlede isim, sıfat, zarf görevlerini üstlenebilir.

Bir sözcüğün fiilimsi olabilmesi için sözcüğün fiil kök veya gövdesine sahip olması gerekir.
Fiilimsiler üç çeşittir.

İSİM – FİİL (AD – EYLEM, MASTAR)

Fiil kök veya gövdelerine “-ma / -me, -İş / -iş, -mak / -mek” eklerinden birinin getirilmesiyle yapılan eylemsidir.

bak –> bakmak, bakma, bakış
gel –> gelmek, gelme, geliş

Not: İsim – Fiil eki -ış / -iş ile işteşlik (karşılıklı veya beraber yapma) eki -(ı)ş / -(i)ş karıştırılmamalıdır. İşteşlik fiilinde ya karşılıklı ya da beraber yapma anlamları vardır. İsim-fiil eklerinde bu anlam yoktur.

O, ne müthiş bir bakıştı. (İsim – fiil)
İki hasım uzun süre bakıştı. (İşteşlik eki almış fiil)

Not: İsim -fiil eki alan bazı sözcükler zamanla bir varlık ya da kavramın kalıcı ismi olur. Bu durumda fiilimsi olmaktan çıkar, sadece isim görevini üstlenir.

“Danışmadaki adam bana, ‘Danışma!’ dedi.” cümlesinde fiilimsi yoktur. Birinci “danışma” sözcüğü bir büroyu anlatırken, ikinci “danışma” sözcüğü ikinci tekil şahıs emir kipinin olumsuzuyla çekimlenmiş eylemdir.

SIFAT – FİİL (ORTAÇ)

Fiil kök veya gövdelerine “-an / -en, -ası / -esi, -maz / -mez, -ar / -er, -dık / -dik, -acak / -ecek, -miş / -mış” eklerinden birinin getirilmesiyle yapılan filimsidir.

Not: Sıfat-fiil ekleri “an-ası-mez-ar-dik-ecek-miş” şeklinde ezberlenebilir.

Not: Sıfat-fiiller, fiil olan sözcükleri sıfatlaştıran eklerle yapılır. Ancak bazen sıfat- fiilden sonraki isim düşürülür. Bu durumda sıfat-fiil sıfat değil isim olur ve adlaşmış sıfat adını alır.

ZARF – FİİL (BAĞ – FİİL / ULAÇ)

Fiil kök veya gövdelerine getirilen “-ıp / -ip, -arak / -erek, -madan / -meden, -maksızın / -meksizin, -dığında / -diğinde, -dıkça / -dikçe, -a /-e, -ınca / -ince, -alı / -eli, …r …mez, -ken” eklerinden birinin getirilmesiyle yapılan fiilimsidir.

Not: Zarf-fiiller fiillerin anlamlarını zaman veya durum bakımından belirlebilir.
Üçü beş geçe geldi. (Zaman)
Koşa koşa geldi. (Durum)

Not: -ar / -er, -maz / -mez, -acak / -ecek / -dık, -mış / -miş gibi sıfat – üil eklenyle geniş zaman kipi çekim eki (-ar / -er, -maz / -mez) gelecek zaman kipi eki (-acak / -ecek) duyulan geçmiş zaman kipi (-mış / -miş) görülen geçmiş zaman kipi ve birinci çoğul şahıs eki birleşimi (-dık / -dik) ekleri karşılaştırılmamalıdır. Bunu ayırmak için şunlara dikkat etmeliyiz: Bu ekler kip eki olduklarında eklendikleri fiili çekimleyip yüklem yapar, sıfat-fiil eki olduklarında eklendikleri fiili çekimden düşürüp ya sıfat ya da isim (adlaşmış sıfat) yapar.