1. Basit Fiil:
Yapım eki almamış fiiller yapı bakımdan basit fiildir. Dilimizdeki basit fiiller genelde tek hecelidir.
Not: Fiilin yapısı incelenirken “Kip ve kişi eklerinin” çekim eki olduğu unutulmamalıdır
2. Türemiş Fiil:
İsim ve fiil köklerine “yapım eki” getirilerek oluşan fiiller türemiş fiildir. Dilimizde fiil türeten birçok yapım eki olmakla birlikte bazı yapım ekleri daha fazla kullanılmaktadır.
3. Birleşik Fiil:
Yeni bir eylemi karşılamak üzere, en az iki sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşan fiillere birleşik fiildir. Birleşik fiili oluşturan kelimeler biri veya her ikisi fiil olabilir ama en az biri fiil olmalıdır. Birleşik fiiller üçe ayrılır.
1. Kurallı Birleşik Fiiller:
İki fiilin belli bir kurala göre bir araya gelerek yapılan birleşik fiildir. Kurallı birleşik fiiller yapılışlarına göre kendi arasında dörde ayrılırlar.
- a) Yeterlilik Birleşik Fiili:
Bir fiile “ebil-” yeterlilik fiilinin getirilmesiyle yapılır. Cümleye “gücü yetme“ anlamı katar.
Örnek
Biraz daha gayret edersen bu zor soruları da çözebil-irsin.
Çok akıcı bir şekilde İngilizce konuşabil-iyor.
2. Yardımcı Fiille Oluşan Birleşik Fiiller:
Bir isimle bir yardımcı fiilin birleşmesiyle oluşan birleşik fiillerdir. Dilimizde en çok kullanılan yardımcı fiiller “et-, ol-, eyle-” yardımcı fiilleridir.
3. Anlamca Kaynaşmış Birleşik Fiiller:
En az bir isim veya isim soylu sözcükle bir fiilin anlamca kaynaşmasıyla oluşturulan birleşik fiildir. Deyimlerimiz yapı bakımından anlamca kaynaşmış birleşik fiillerdir.
Örnek
Küçük çocuk başarılarıyla ailesinin göğsünü kabarttı.
Eve vaktinde gelmeyince içine bir kurt düştü.
Bana yardım etmemek için bin dereden su getirdi.
Düşmanlar vatan toprağımıza göz koydular.
Çok teşekkür ederim tüm soru işaretlerim gitti