Felsefi Bilgi ve Özellikleri
Felsefi bilgi, araştırmaya ve incelemeye dayanarak eleştirel bir düşünmenin sonucunda ortaya çıkar. Çünkü felsefi tavır sahibi birisi her şeyi olduğu gibi kabul etmez; felsefi bilgi olaylar karşısında merak duyan insanın olaylara olduğundan farklı yaklaşmasını sağlar. Merak, olağan dışı olana karşı olur. Birey, dünyadaki varlıkları farklı gördüğü için onları bilmek ve anlamak ister.
Olayları anlamak isteyen birey, olayların bilgisini akıl ile bir sistem içerisinde yorumladığı zaman felsefi bilgi üretmiş olur. O halde, felsefi bilgi, mantık ilkeleri çerçevesinde geliştirilen akıl yürütmeler sonucunda elde edilmiş sistemli bir bilgidir. Felsefi bilgi soyut, kavramsal, akılsal ve kuramsal bir bilgi olması nedeniyle soruları evrensel nitelik taşır. Bu nedenle bilgide evrenselliği veya tümelliği aramaktadır. Ancak cevapları her zaman özneldir.
Felsefi Bilginin Özellikleri
- Doğaüstü varlık alemini de inceler.
- Evrensel nitelikteki konuları ele alır.
- Subjektif (öznel)’dir.
- Eleştirel bir tavrın sonucu olarak ortaya çıkar.
- Açıklamalarında kesinlik ya da bitmişlik yoktur.
- Sistemli, düzenli, birleştirilmiş bir bilgidir.
- Olgulara dayanma zorunluluğu yoktur.
- Ortaya çıktığı çağın ve içinde bulunduğu toplumun koşullarından etkilenir.
- Yığılır (kümülatif) fakat ilerlemez.
- Varlığı bir bütün olarak ele alıp inceler.
- Olması gerekenden hareket eder.
- Normatiftir.
Felsefe ile Bilimin Ortak Yönleri
- Her ikisi de insanın merak ve hayretinden kaynaklanır.
- Her ikisi de akla ve mantığa dayanır.
- Her ikisinin de konuları evrenseldir.
- Her ikisi de eleştireldir.
- Her ikisi de sistemlidir.
- Her ikisi de tutarlıdır.
Felsefe ile Bilimin Farklı Yönleri
- Bilimin alanı özeldir, felsefenin geneldir.
- Her bilimin kendine özgü metodu vardır. Felsefe, bilimin metodlarını tartışır.
- Felsefe, bilimlerin sonuçlarından yararlanır, kendine özgü sistemler kurar.
- Bilimin sonuçları somut ve kesin, felsefeninse tartışmalıdır.
- Bilim olanı, felsefe olması gerekeni inceler.
- Bilim birikimli olarak ilerlerken, felsefe yalnızca birikir fakat ilerlemez.