İnsanlar arasında bilgi, düşünce, anlayış ya da duyguların karşılıklı olarak aktarılmasına iletişim denir. Toplumsal bir varlık olan insan, vaktinin çoğunu diğer insanlarla birlikte geçirir. Bu zaman içerisinde kişi, ihtiyaçlarını karşılamak için çevresi ile sürekli etkileşim hâlindedir.
İnsanlar arasındaki bu etkileşimin temeli ise iletişime dayanır. Bireyler, sosyal çevrede sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmek için iletişim kurmak zorundadır. Hayatın vazgeçilmez bir gereği olan iletişim; yazıyla, sözle ya da beden dili ile gerçekleşebilir.
İletişim becerileri
- Donuk ve ifadesiz gözükmekten kaçınma
- Farklılıklara saygı duyma
- Karşıdaki kişiyi dikkatli dinleme
- Başkalarının duygu ve düşüncelerini anlama
- Açık fikirli ve hoşgörülü olma
- Sözsüz mesajları doğru yorumlama
- Olaylara farklı açılardan bakabilme
- Olaylar arasında bağlantı kurma
- Kendini ve çevresindeki kişileri tanıma
- Çok fazla ve hızlı konuşmaktan kaçınma
- Başkalarına karşı ön yargısız olma
- Sözlü ya da yazılı olarak kendini ifade etme
KONUŞMA
Bireyler arasındaki iletişimin temeli konuşmaya dayanır. Bireyler arasındaki düşünce ve duygu etkileşimi öncelikle dil ile sağlanır.
Konuşma sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar:
- Konuşmanın etkili olması için az ve öz konuşulmalıdır.
- Çok yüksek ya da çok alçak sesle konuşulmamalıdır.
- Çok samimi olmadıkça karşıdaki kişilerle sen dili ile konuşulmamalıdır.
- Sözlü ifadeler beden dili kullanılarak desteklenmelidir.
- Konuşan kişi sürekli kendisi konuşmamalı, başkalarına da söz hakkı tanımalıdır.
- Kişisel sorular sormaktan kaçınmalı ve bireylerin özel yaşamına saygı gösterilmelidir.
- Konuşan kişinin sözü kesilmemeli, sözü bittikten sonra karşıdaki kişi görüşlerini açıklamalıdır.
- Konuşma sırasında dinleyen kişinin dikkatini dağıtmamak için farklı işlerle uğraşılmamalıdır.
DİNLEME
Bireyler arasındaki iletişimde konuşma kadar dinleme de önemlidir. İyi bir dinleyici, söylenenlerin önemini kavrayabilen kişidir.
İyi bir dinleyicinin özellikleri şunlardır:
- Dikkatini karşısındaki kişiye verir.
- Konuşmacı ile göz teması kurar.
- Konuşmacıyı sözünü kesmeden dinler.
- Son sözü söylemek için çabalamaz.
- Yargılamadan ve suçlamadan dinler.
- Dinlerken vereceği cevabı düşünmez.
- Dinlerken başka bir işle meşgul olmaz.
- Sözlü ve sözsüz mesajlara dikkat eder.
- Konuşmacının duygu ve düşüncelerini anladığını beden diliyle ve sözleriyle gösterir.
- Empati kurarak karşısındaki kişinin duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır.
SÖZSÜZ İLETİŞİM (BEDEN DİLİ)
İletişimde beden dili önemlidir. İyi bir dinleyici iletişim kurduğu kişinin yalnızca söylediklerine değil, vücut hareketlerine de dikkat eder. Çünkü sözsüz mesajlar olan vücut hareketleri de iletişimin bir parçasıdır.
Beden dili, konuşmayı daha etkili bir hâle getirir. Böylece kişiler duygu ve düşüncelerini yüz ifadeleri, el ve kol hareketleri ile daha kolay ifade edebilirler.
EMPATİK İLETİŞİM
Kişiler arasındaki iletişimi kolaylaştıran ve çatışmaları engelleyen önemli bir unsur da empati kurmaktır.
Empati, kişinin kendisini karşısındakinin yerine koyarak düşünmesi ve davranmasıdır.
Empati sayesinde kişiler karşılarındaki kişilerin sorunlarını ve farklılıklarını anlayabilir ve ona göre hareket ederek etkili iletişim kurabilirler.
FARKLILIKLARA SAYGI
İnsanların göz rengi, saçı, boyu, cilt rengi gibi fiziksel özellikleri birbirinden farklı olabilir. Güzellik ve beğenme anlayışı da bireyler arasında farklılık gösterir. Bu nedenle birinin beğendiğini bir başkası beğenmeyebilir. Ancak kişilerin beğenmeme tercihlerini belirtirken başkalarını incitmemeleri de gerekir.
Kişilerin sahip oldukları bazı özellikleri seçme hakkı yoktur.