Eş Sesli (Sesteş) Sözcükler
Yazılışları ve okunuşları aynı olduğu hâlde anlamları birbirinden farklı olan sözcüklerdir.
- Örnek: Yolun sağ tarafında bir çiçekçi vardı. (Sol karşıtı)
Sağ kalan binalar inceleniyor. (Sağlam, esen)
Düzeltme işareti (ˆ) olan sözcükler sesteş değildir.
- hala – hâlâ, alem – âlem, kar – kâr, ama – âmâ
Not: Ayrı harflerle oluşturulmadıkları hâlde okunuşları birbirine yakın sözcüklerde es seslilik yoktur.
Ad: Bir kimseyi, bir şeyi anlatmaya, tanımlamaya. açıklamaya. bildirmeye yarayan söz. isim.
At: Atgillerden, binme, yük çekme, taşıma vb. hizmetlerde kullanılan. tek tırnaklı hayvan.
Eger: Sart anlamını güçlendirmek için sartlı cümlelerin basina getirilen kelime. sayet.
Eyer: Binek hayvanlarının sırtına konulan, oturmaya yarayan nesne.
Öğle : Gün ortası, öğlen. öğle vakti.
Öyle : Onun gibi olan, ona benzer.
- Örnek: taş – taş (mak) , bin – bin(mek), dal – dal(mak)
Not: Sesteş sözcüklerin her biri temel anlamlıdır.
- Acı: 1. Bazı maddelerin dilde bıraktığı yakıcı duygu, tatlı karşıtı
- Acımak (I) : 1. Tadı acı duruma gelmek, acılaşmak
- Acımak (II) . 1. Acılı. ağrılı olmak
- Acımak (III): 1. Merhamet etmek
Çok anlamlılık ile eş seslilik birbirine karıştırılmamalıdır. Sözcüğün temel anlamına bağlı olarak ortaya çıkan anlamlar çok anlamlılıktır. Sesteşlik ise sözcüklerin Farklı temel anlamlara sahip olmalarıdır.
Aynı kökten türediği halde bazen isim bazen de eylem olarak kullanılan kökteş (ortak köklü) sözcükler sesteş sözcüklerle karıştırılmamalıdır.
Ör: Beyaz boyayla duvarları boyadı.
Örnek Sorular:
Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcüğün sesteşi yoktur?
A) Dizlerimdeki ağrı bir türlü geçmiyordu.
B) Sık sık ziyaret ederim akrabalarımı.
C) Elimizdeki avucumuzda ne varsa ona verdik.
D) Bulaşık makinesinin püskürtme kolu bozulmuş.
Aşağıdaki cümle çiftlerinden hangisinde bulunan altı çizili sözcükler sesteş değildir?
A) Konservesi yapılacak sebzenin kart olmamasına dikkat edilmeli.
Elindeki kartta adres ve telefon bilgileri yazılıydı.
B) Güvenilir kaynaklardan alınan haber. ünlü is adamının hayatta olduğu yönündeydi.
Kaynaklar bulunduğu yere, hatta yüzeye Çıktığı yere göre isim alır.
C) Bu isme ait herhangi bir kayıt bulunamadı.
Pencere kayıtları düzgün olmadığından içeri su sızıyor.
D) Kaptan kara göründü diye bağırdı.
Kara kalpağını basından hiç Çıkarmazdı.