ERGENLİK VE SAĞLIK
Hepimiz çocukluk döneminden çıktıktan sonra farklı değişimler geçiririz. Bazen kendimizi anlamakta zorlanırız. Gün içinde bazen çok mutlu oluruz bazen de sebepsiz yere mutsuz olabiliriz. Kendimizde meydana gelen değişimleri tam olarak çözemeyiz.
Aynaya bakmaktan hoşlanmamamıza rağmen aynayı elimizden düşüremeyiz. Gözümüz sürekli sivilcelerimize takılır. Büyüklerimiz ayna karşısında çok vakit harcadığımızı söyler. Büyüklerimizin her işimize karışmasına sinirleniriz. Bazen bu değişimleri neden yaşadığımızı anlayamayız. Duygularımız gibi düşüncelerimiz de, bedenimiz de sürekli değişir. Bu durumlar bizim çocukluktan ergenliğe geçtiğimizin göstergesidir. Çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemine ergenlik denir. Bu dönemde vücutta bazı değişimler meydana gelir. Bedensel değişimlerle beraber zihinsel ve ruhsal değişimler de görülür. Vücutta meydana gelen değişimler çevre şartları, beslenme, hastalıklar ve sosyal koşullardan etkilenir. Bu yüzden ergenliğin başlangıç ve bitiş yaşı herkese göre değişir.
Bu dönem, bireyde çocuksu tutum ve davranışların yerini yetişkin davranışlarının aldığı, cinsiyet rollerinin kazanıldığı bir dönemdir. Vücut hormonlarından cinsiyet ile ilgili olanlar bu dönemde artış gösterdiği için ergen adayının psikolojik durumu sebepsiz yere değişebilir. Vücutta, ellerde ve ayaklarda hızlı bir büyüme gerçekleştiği için sakarlıklar görülebilir.
Ergenlik dönemi insan yaşamının doğal bir dönemidir ve bu dönem insanlarda yaklaşık 12 — 21 yaşlarını kapsar. Ergenlik özelliklerinin başlamasında çevresel, kalıtsal ve ruhsal etkenler rol oynar. Kızlarda ve erkeklerde ergenliğe geçiş yaşı farklıdır. Kızlar 10 — 12 yaşında bu döneme girerlerken erkekler 14 yaş civarında ergenliğe girerler. Kızlar bu döneme erkeklere göre daha erken girdikleri gibi ergenlikten yine daha önce çıkarlar.
Aşağıdaki tabloda ergenlik döneminde kızlarda ve erkeklerde meydana gelen bedensel değişimlerden bazıları belirtilmiştir.
Kızlarda Görülen Bedensel (Fiziksel) Değişimler
- Büyüme hormonları salgılanır.
- Boy uzar, ağırlık artar.
- Kemikler ve kaslar gelişir.
- Östrojen hormonu salgılanır.
- Yumurta üretimi ile birlikte âdet kanaması başlar.
- Ses değişikliği olur.
- Vücudun çeşitli bölgelerinde kıllanma olur.
- Göğüslerde ve kalçalarda büyüme olur.
- Ter ve yağ salgılanması çoğalır. Yağlanmaya bağlı kilo artışı olur ve sivilceler oluşur.
Erkeklerde Görülen Bedensel (Fiziksel) Değişimler
- Büyüme hormonları salgılanır.
- Boy uzar, ağırlık artar.
- Kemikler ve kaslar gelişir.
- Testosteron hormonu salgılanır.
- Üreme organları gelişir, sperm üretimi başlar.
- Gırtlak gelişir, seste kalınlaşma olur.
- Vücudun çeşitli bölgelerinde kıllanma olur.
- Bıyık ve sakal çıkmaya başlar.
- Ter ve yağ salgılanması çoğalır. Yağlanmaya bağlı kilo artışı olur ve sivilceler oluşur.