Bir demir çubuk üzerine bobin şeklinde sarılmış iletken tel üzerinden akım geçtiğinde demir çubuk bir mıknatıs gibi davranır. Bu şekilde yapay olarak elde edilen mıknatıslara elektromıknatıs denir.
Basit bir elektromıknatısı evimizde de yapabiliriz. Bir çiviye bakır tel sarıp telin uçlarını kalem pilin kutuplarına değdirdiğimizde çivi mıknatıslanmış olur. Çivinin ucuna toplu iğne yaklaştıracak olursak çivinin toplu iğneleri çektiğini görürüz. Elde edilen elektromıknatısın hangi ucunun N kutbu hangi ucunun S kutbu olduğu sağ el kuralıyla bulunabilir.
Sağ El Kuralına Göre
- Dört parmak akım yönünde olacak şekilde bobin üzerine sarılır.
- Baş parmak bobine paralel hale getirilerek uzatılır.
- Baş parmağımızın gösterdiği uç N diğer uç S kutbu olur.
Bir elektromıknatısta manyetik alan çizgileri şekillerdeki gibi olur.
Bir Elektromıknatısta Manyetik Alan Şiddeti Nelere Bağlıdır?
Şekildeki elektromıknatısta manyetik alan şiddeti, üzerinden geçen akımla doğru orantılıdır. Akımın şiddeti arttıkça çekim gücü artacaktır. Bu nedenle bobine uygulanan pile de bağlıdır. Pilin potansiyel farkı arttıkça akım artar dolayısıyla manyetik alan şiddeti artacaktır. Ayrıca bobindeki sarım sayısı arttıkça manyetik alan şiddeti artacaktır.
Bu nedenle bobinde oluşan manyetik alan şiddeti;
- Uygulanan pilin gerilimi ile doğru orantılı
- Geçen akımla doğru orantılı
- Sarım sayısıyla doğru orantılı olarak değişir.
