Elektromanyetik İndükleme 11. Sınıf Fizik
İndüksiyon Emk si
Manyetik akı değişimi, indüksiyon elektromotor kuvveti oluşturur. İndüksiyon emk si manyetik akının değişim hızı olup,
Lenz Kanunu
İndüksiyon emk si, ve indüksiyon akımı, kendini meydana getiren etkiye karşı koyacak yöndedir.
N sarımlı solenoide yaklaştırılan mıknatıs, solenoidde manyetik akı değişimine sebep olur. Bu akı değişimi sebebiyle indüksiyon emk’si oluşur ve değeri ise;
Burada,
ε : İndüsiyon Emk si
Φ : Manyetik Akı
t : Zaman
A: Çerçeve ya da halkanın alanı dır.
Oluşan emk, ohm yasası gereği şekildeki gibi indüksiyon akımına
sebep olur. Yönü ise Lenz kuralı ile bulunur.
* Mıknatıs bobine yaklaştırıldığında lenz yasası gereği bobin mıknatısın manyetik alanını zayıflatacak yönde akım oluşmasına neden olur.
* Mıknatıs bobinden uzaklaştırıldığında lenz yasası gereği zayıflayan mıknatısın manyetik alanını güçlendirecek şekilde akım oluşmasına neden olur.
* Mıknatıs bobine yaklaştırıldığında lenz yasası gereği bobin mıknatısın manyetik etkisini zayıflatacak şekilde akım oluşmasına neden olur.
* Mıknatıs bobinden uzaklaştırıldığında lenz yasası gereği bobin mıknatısın zayıflayan manyetik alanını güçlendirecek yönde akım oluşmasına neden olur.
Özel Notlar
Mıknatıs yaklaşırken, halka üzerinde oluşan B alanı artar. Bu bakımdan ok yönünde i indüksiyon akımı oluşarak B nin tersinde B’ alanı oluşturur.
Mıknatıs uzaklaşırken, halka üzerinde oluşan B azalır. Bu durumda ok yönünde i indüksiyon akımı oluşarak B yönünde B’ manyetik alanı oluşturur.
Mıknatıs v sabit hızla yaklaştığında, tel halkadan geçen B manyetik alanı artar, buna karşın tel halkada ok yönünde indüksiyon akımı oluşarak B ye karşı, B’ manyetik alanını oluşturur.
Mıknatıs uzaklaşırken B manyetik alanı oluşturur. Bu B alanı tel halka Üzerinde azaldığı için onu desteklemek amacıyla ok yönünde oluşan i indüksiyon akımı B yönünde, B’ alanını oluşturur.