Eksen Eğikliğinin Sonuçları 9.Sınıf Coğrafya
Yıllık Hareket ve Eksen Eğikliğinin Sonuçları
Dünya, yıllık hareketini ekseni eğik biçimde gerçekleştirdiği için yıllık hareketin ve eksen eğikliğinin sonuçları ortaktır.
1. Bir noktaya Güneş ışınlarının geliş açısı yıl içinde değişir.
Buna bağlı olarak cisimlerin gölge boyları yıl içinde uzayıp kısalır.
2. Dönencelerin ve kutup dairelerinin sınırları belirlenir. Bu durum sonucunda dönenceler 23o 27′ enlemlerinden, kutup daireleri ise 66o33′ enlemlerinden geçer. Böylece güneş ışınları yıl içinde yalnızca dönencelere ve dönenceler arasında kalan yerlere dik gelir.
– Güneş ışınları, dönenceler arasında kalan yerler yıl içinde 2 defa dik gelir ve dönenceler arasında kalan yerlerde gölge boyu iki kez sıfır olur.
– Güneş ışınları, dönencelere yıl içinde 1 defa dik gelir ve dönencelerde gölge boyu bir kez sıfırlanır.
– Güneş ışınları, dönenceler dışında kalan yerlere yıl içinde hiçbir zaman dik gelmez ve dönenceler dışındaki yerlerde gölge boyu hiçbir zaman sıfır olmaz .
3. Matematik iklim kuşakları oluşur.
4. Yıllık sıcaklık farkları oluşur. Buna bağlı olarak;
– Mevsimler oluşur.
– Mevsimlik devirli rüzgârlar (Musonlar) oluşur.
5. Bir merkezde, Güneş’in yıl içinde doğuş ve batış yerleri ile doğuş ve batış saatleri değişir. Buna bağlı olarak, bu merkezde, yıl boyunca gece gündüz süreleri uzayıp, kısalır. Güneş’in ufuktaki yükseltisi değişir.
6. Yarım kürelerde aynı anda farklı mevsimler yaşanır.
7. Aydınlanma çemberi, yıl boyunca, kutup daireleri ile kutup noktaları arasında yer değiştirir.
Dünya’nın ekseni eğik olmasaydı;
* Ekvator düzlemi yörünge düzlemi ile, aydınlanma çemberi ise Yer ekseni ile çakışırdı.
* Dönenceler ve kutup daireleri oluşmazdı.
* Matematik iklim kuşakları oluşmazdı.
* Güneş ışınlarının düşme açısı yıl içinde değişmediği için yıllık sıcaklık farklı oluşmazdı, mevsimler oluşmazdı, mevsimlik rüzgârlar oluşmazdı, gölge boyu yıl içinde değişmezdi.
* Güneş ışınları sadece Ekvator’a dik düşerdi.
* Dünyanın her yerinde sürekli gece gündüz eşitliği yaşanırdı.