Ekosistemlerin Unsurları 11. Sınıf Coğrafya
Ekosistemlerin Unsurları
Belirli bir bölgede yaşayan ve birbiriyle sürekli etkileşim içinde olan canlılarla bunların herhangi bir şekilde cansız çevreyle ilişkilerinin meydana getirdiği yapıya ekosistem denir. En büyük ekosistem Dünya’dır, yani ekosferdir. Ekosfer; kara, deniz ve tatlı su olmak üzere üç büyük ekosistemden oluşur.
Dünya ekosistemi sınırları değişkenlik gösteren çok sayıda ekosistemden oluşur. Enerjisini Güneş’ten alan tüm ekosistemler, canlı ve cansız ögelerden oluşmakla birlikte işlevlerini sürdürmeleri ancak bu ögelerin düzenli çalışmasıyla mümkün olmaktadır.
1. Bölüm: Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
Çözümlü Örnek Test Soruları
Konu: Ekosistemlerin Unsurları
1. Ekosistemi oluşturan canlı ve cansız unsurların tamamına ne ad verilir?
A) Habitat
B) Biyom
C) Biyosfer
D) Ekosistem
Doğru Cevap: D) Ekosistem
2. Aşağıdakilerden hangisi ekosistemin cansız unsurları arasında yer almaz?
A) Su
B) Toprak
C) Bitkiler
D) Güneş ışığı
Doğru Cevap: C) Bitkiler
3. Üreticiler (ototrof canlılar) ekosistemde hangi görevi yerine getirir?
A) Güneş enerjisini kullanarak besin üretirler.
B) Diğer canlılarla beslenerek enerji kazanırlar.
C) Organik maddeyi ayrıştırarak toprağa geri kazandırırlar.
D) Başka canlıları avlayarak beslenirler.
Doğru Cevap: A) Güneş enerjisini kullanarak besin üretirler.
4. Aşağıdakilerden hangisi ekosistemde ayrıştırıcı (saprofit) canlılara örnek olarak verilebilir?
A) Kartal
B) Mantar
C) Çam ağacı
D) Tavşan
Doğru Cevap: B) Mantar
5. Ekosistemlerde madde döngüsünü sağlayan canlı grubu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Üreticiler
B) Ayrıştırıcılar
C) Tüketiciler
D) Etçiller
Doğru Cevap: B) Ayrıştırıcılar
Ekosistem, bir bölgede yaşayan ve sürekli etkileşim hâlinde olan canlı ve cansız ögelerden oluşturduğu bütüne denir. Ekosistemler içinde birbirinden çok farklı unsurlar yer alabilir. Ekosistemlerin belirli bir büyüklüğü de olmaz. Dünya, canlılar için en genel ekosistemdir. Bunun dışında küçük bir bahçe bile kendi içinde ekosistem olarak değerlendirilebilir. Ekosistem, bulunduğu alandaki her şeyi ifade eder. Ekosistem, evde beslediğimiz kaplumbağaların fanusuna benzer. Fanus içinde bulunan su, ısı, ışık, cansız ögeler, kaplumbağalara verdiğimiz yiyecekler, faunus içinde yer alan oksijen, karbondioksit, su içinde yaşayan küçük bitkilerin tamamı ekosistemi oluşturur.
Ekosistemi oluşturan Ögeler bir zincir gibi birbirlerine bağlıdır. Herhangi birinin ortamdan çıkması durumunda ya da dışarıdan müdahale edildiğinde ekosistem değişir, bazen de bozulabilir. Örneğin, tarımda verimi artırmak için tarlalara atılan zirai ilaçlar böceklerin yok olmasına yol açar. Bunun sonucunda da bu böceklerle beslenen kuşlar ve diğer canlılar da yok olur.