Ekonomik Faaliyetler

İnsan yaşamını sürdürebilmesi için beslenme, giyinme, barınma gibi temel ihtiyaçlarını karşılamak zorundadır. Bu temel ihtiyaçların varlığı ekonomik faaliyetlerin çeşitlenmesini ve gelişmesini sağlamıştır.

İnsanların geçimlerini sağlayabilmek için uğraştığı başlıca ekonomik faaliyetler şunlardır:

1- Tarım
2- Hayvancılık
3- Ormancılık
4- Madencilik
5- Sanayi
6- Ulaşım
7- Ticaret
8- Turizm
9- Hizmet Sektörü (Bankacılık, muhasebe, adalet, güvenlik, sağlık, eğitim vb.)

Mal: İhtiyaçları karşılama özelliğine sahip olan somut araçlardır. Gıda maddeleri, bisiklet, araba, ev, mobilya ve halı gibi.)

Hizmet: Maddi bir niteliği olmayan ama alım ve satımı mümkün olan soyut bir iktisadi faaliyettir. Örneğin okullar eğitim, hastaneler sağlık, oteller konaklama hizmeti sunarlar.

Ekonomik olmayan mallar: Üretim için hiçbir çaba gösterilmeyen doğada hazır olan mallardır. Güneş ışığı, soluduğumuz hava, yağmur suyu gibi.

Ekonomik mallar: Üretim için emek harcanan mallardır. Ekmek, gazete, uçak, salça, konserve, mobilya ev gibi. Soluduğumuz hava doğada hazırdır ve ekonomik olmayan bir maldır. Ama hastahanelerde kullanılan sıkıştırılmış oksijen ise üretimi için çaba gösterildiğinden ekonomik maldır.

Tiyatro binası maldır. Ama tiyatro gösterimi hizmettir. Bir tiyatro gösteriminde bir koltuk o gece tutulmamış ise geliri sonsuza kadar kaybedilmiş olur.

Üretilen bir mal dağıtım olmadan da tüketilebilir. Örneğin bahçemizdeki elma ağacından elmayı koparıp yemek gibi.

İnsanların yaşamlarını sürdürebilmek, istek ve ihtiyaçlarını giderebilmek için yaptıkları etkinliklerin bütünü ekonomik faaliyet olarak adlandırılır.

Ekonomik Faaliyet Türleri

Ekonominin temelini üretim, dağıtım ve tüketim olmak üzere üç faaliyet oluşturur.

Üretim: Mal ve hizmetlerin sağlanması faaliyetleridir.
Dağıtım: Mal ve hizmetlerin tüketiciye ulaştırılması faaliyetleridir.
Tüketim: Mal ve hizmetlerin kullanımıdır.

Bu durumu bir kavram haritasında gösterelim.

Ekonomik Faaliyet Türleri Nelerdir!

Ekonomide ürün hizmetsiz hizmette ürünsüz olmaz. Ürün kaldırıldığında hizmetin etkisi azalacağı için, her hizmet bir takım ürünlerle birlikte düşünüldüğünde anlam kazanır.

Mal ve hizmetler pazara sunulduğunda tüketilmemesi durumunda ekonomik kayıplar yaşanır. Örneğin dayanıklı tüketim malı olan bir buzdolabı satılmadığında imal edilen yere geri götürülür. Bu buzdolabının parçaları başka bir ürün üretiminde kullanılıp tekrar pazara sürülebilir. Ama yine de
ekonomik kayıp yaşanır. Bir kamyon dolusu kiraz pazara götürülüp satılmaz ise bozulma ve çürümeler olacaktır. Gübre olarak değerlendirilse bile ekonomik kayıp çok fazla olacaktır.

Hizmetlerde ise durum çok farklıdır. Örneğin bir otelde satılmayan bir yatak 0 gün için tamamen bir ekonomik kayıptır. Değerlendirilmesi ve tekrar
ekonomiye kazandırılması söz konusu değildir.

Örnek Sorular:

Aşağıdakilerden hangisi üretim faaliyetleri ile ilgili değildir?
A) Tarlada buğday yetiştirilmesi
B) Fabrikada otomobil imal edilmesi
C) Maden çıkarımı
D) Demir-çelik fabrikasında yassı demir elde edilmesi
E) Bahçede yetiştirilen domatesin pazara ulaştırılması

Şeker ve un evde doğrudan tüketildiğinde tüketim malı olurken, bisküvi fabrikasında kullanıldığında üretim malı olur.

I. Roman yazmak üretim faaliyetidir.
II. Mobilya alıp kullanmak tüketimdir.
III. Meyve yetiştirmek, üretim faaliyetleridir.
IV. Sebzeler dayanıklı tüketim mallarıdır.

Yukarıdakilerden hangileri yanlıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) Yalnız IV D) I ve II E) III ve IV