Ekonomik Faaliyetler ve Etkileri (Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Coğrafi Faktörler) 9. Sınıf Coğrafya
Ekonomik faaliyetlerin gelişimi, bir bölgenin doğal ve beşeri özelliklerine bağlı olarak şekillenir. Doğal faktörler arasında iklim, yer şekilleri, su kaynakları, toprak yapısı ve doğal kaynaklar yer alırken; beşeri faktörler ise nüfus yoğunluğu, ulaşım ağı, sanayileşme seviyesi, teknoloji ve sermaye birikimi gibi unsurları içerir. Örneğin, verimli topraklara ve uygun iklim koşullarına sahip bölgelerde tarımsal faaliyetler gelişirken, yer altı kaynakları bakımından zengin bölgelerde madencilik ve sanayi faaliyetleri ön plana çıkar. Büyük şehirlerde ise ulaşım ve ticaret ağlarının gelişmiş olması, hizmet sektörünün büyümesine katkı sağlar. Günümüzde küreselleşme ve teknolojik gelişmeler, ekonomik faaliyetlerin dünya genelinde daha hızlı yayılmasına neden olmuştur. Bu yüzden bir ülkenin ekonomik yapısını anlamak için, coğrafi faktörlerin ekonomik faaliyetler üzerindeki etkisini iyi analiz etmek gerekmektedir.
9. Sınıf Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Coğrafi Faktörler Testleri
9. Sınıf Ekonomik Faaliyetler ve Etkileri Konu Anlatımları (Yeni Müfredat)
Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Coğrafi Faktörler
Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Coğrafi Faktörler Konu Özeti
Ekonomik faaliyetlerin çeşitlenmesi ve gelişimi, hem doğal hem de beşeri faktörlere bağlıdır. Bu faktörler, ülkelerin ve bölgelerin ekonomik yapısını belirleyen temel etkenlerdir.
Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Doğal Faktörler
- İklim: Tarım, hayvancılık ve turizm gibi sektörler iklim koşullarına doğrudan bağlıdır. Örneğin, Akdeniz iklimi zeytin ve turunçgil üretimini desteklerken, tropikal iklimde kahve ve muz gibi ürünler yetiştirilmektedir.
- Yer Şekilleri: Düz ve geniş alanlar tarım ve sanayi için elverişliyken, dağlık bölgelerde ulaşım zor olduğu için sanayileşme ve ticaret sınırlıdır.
- Su Kaynakları: Nehirler ve göller, tarımsal sulama, enerji üretimi ve ulaşım için büyük önem taşır. Örneğin, Nil Nehri çevresinde tarımsal faaliyetler gelişmiştir.
- Toprak Yapısı: Verimli topraklar tarımı desteklerken, çorak arazilerde tarımsal üretim sınırlıdır.
- Doğal Kaynaklar: Petrol, kömür, demir gibi yer altı kaynakları, sanayinin gelişmesinde önemli rol oynar.
Ekonomik Faaliyetleri Etkileyen Beşeri Faktörler
- Nüfus ve İş Gücü: Yoğun nüfuslu bölgelerde hizmet sektörü gelişirken, kırsal alanlarda tarımsal üretim yaygındır.
- Ulaşım Ağı: Kara, hava ve deniz yollarının gelişmiş olduğu yerlerde ticaret ve sanayi faaliyetleri daha güçlüdür.
- Sanayileşme: Sanayileşmenin yoğun olduğu bölgelerde ekonomi daha çeşitlidir ve iş imkanları fazladır.
- Teknoloji ve Sermaye: Gelişmiş teknolojiler, üretimi artırarak ekonomik büyümeyi destekler.
- Devlet Politikaları: Ekonomiyi teşvik eden yatırımlar, eğitim ve altyapı çalışmaları ekonomik faaliyetleri artırır.
Bu faktörlerin etkisiyle ülkeler ve bölgeler tarım, sanayi, madencilik, ticaret ve hizmet sektörleri gibi farklı alanlarda ekonomik faaliyetlerini geliştirmektedir.
Çözümlü Örnek Test Soruları
Ali, ailesiyle birlikte İç Anadolu’da tarımla uğraşmaktadır. Ancak ailesi, bölgede yağışların yetersiz olması nedeniyle sulama sorunu yaşadıklarını belirtmektedir. Ali’nin ailesinin yaşadığı bu sorun, ekonomik faaliyetleri etkileyen hangi doğal faktörle ilgilidir?
A) Yer şekilleri
B) İklim
C) Ulaşım
D) Nüfus yoğunluğu
E) Teknolojik gelişmeler
Cevap: B
Zeynep, Türkiye’de en fazla sanayileşmiş bölgelerden biri olan Marmara Bölgesi’ni araştırırken, bu bölgenin neden sanayi açısından gelişmiş olduğunu merak etmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu bölgedeki sanayinin gelişmesinin en önemli nedenlerinden biridir?
A) İklimin tarıma elverişli olması
B) Ulaşım ağının gelişmiş olması ve ticaretin yoğun yapılması
C) Tarım arazilerinin fazla olması
D) Yer şekillerinin engebeli olması
E) Su kaynaklarının az olması
Cevap: B
Mehmet, öğretmeninin sorduğu “Hangi bölgelerde ticaret daha hızlı gelişir?” sorusuna cevap ararken, aşağıdakilerden hangisinin ticaretin gelişimini olumlu etkileyen bir beşeri faktör olduğunu fark etmiştir?
A) Tarımsal üretimin az olması
B) İklimin kurak olması
C) Ulaşım ağının gelişmiş olması
D) Tarım arazilerinin sınırlı olması
E) Dağlık alanların fazla olması
Cevap: C
Hasan, petrol rezervlerinin fazla olduğu ülkelerde sanayinin geliştiğini fark etmiştir. Aşağıdaki ülkelerden hangisinde petrol kaynakları ekonomik faaliyetleri en fazla etkilemiştir?
A) Norveç
B) Brezilya
C) Japonya
D) Suudi Arabistan
E) Almanya
Cevap: D
Defne, büyük şehirlerde ekonomik faaliyetlerin kırsal alanlara göre daha çeşitli olduğunu gözlemlemiştir. Bu durumun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Büyük şehirlerde su kaynaklarının fazla olması
B) Büyük şehirlerde ulaşım, sanayi ve ticaret olanaklarının gelişmiş olması
C) Tarımsal faaliyetlerin büyük şehirlerde yaygın olması
D) Büyük şehirlerde yer şekillerinin daha engebeli olması
E) Kültürel çeşitliliğin kırsal alanlardan daha az olması
Cevap: B
Kübra, bazı bölgelerde madencilik faaliyetlerinin yoğun olduğunu öğrenmiştir. Madencilik faaliyetlerinin yaygın olduğu bölgelerde hangi ekonomik faaliyet daha fazla gelişir?
A) Turizm
B) Sanayi
C) Balıkçılık
D) Bankacılık
E) Tarım
Cevap: B
Cem, tarım faaliyetlerinin kıyı bölgelerinde daha fazla çeşitlendiğini öğrenmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun en önemli nedenlerinden biridir?
A) İklim koşullarının uygun olması
B) Tarım arazilerinin engebeli olması
C) Sanayileşmenin fazla olması
D) Maden yataklarının yoğun olması
E) Nüfusun az olması
Cevap: A
Deniz, Avrupa’daki ülkelerin sanayileşmiş olmasına rağmen tarımsal üretimlerinin sınırlı olduğunu fark etmiştir. Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) İklimin sert ve elverişsiz olması
B) Nüfusun çok az olması
C) Tarımın teknolojik gelişmelerle desteklenmesi
D) Deniz seviyesinin yüksek olması
E) Sanayinin az gelişmiş olması
Cevap: A