1. Karbon ve Oksijen Döngüsüne İnsan Etkisi

• Karbon ve oksijen döngüsü kendi içerisinde bir dengeye sahiptir. Karbon döngüsü canlılarla atmosfer arasında gerçekleşmektedir. Bitkilerin fotosentezi sonucu atmosferdeki karbondioksit tüketilmekte ve oksijen üretilmektedir. Böylece karbon ve oksijen canlı ve atmosfer etkileşimiyle sürekli dolanım halindedir.
• Beşeri faaliyetler sonucu doğal ortamdaki karbon döngüsü farklılaşmaktadır.

Örneğin;
– Fosil yakıtların yanması
– Ormanların yok edilmesi
– Sanayileşmenin artması
– Orman yangınları
– Hızlı nüfus artışı ve şehirleşme
– Anız yakılması
– Ulaşım faaliyetleri gibi…

• Tüm bu faaliyetler atmosferdeki karbon döngüsünü etkilemekte, oksijen oranını azalmaktadır.
• Son yüzyılda sanayileşme, şehirleşme, ormansızlaşma ve aşırı doğal kaynak tüketimi karbon-oksijen dengesini bozmuştur. Böylece küresel ısınmayla birlikte küresel çevre değişimi gerçekleşmiştir.

2. İnsanın Su Döngüsüne Etkisi

Su döngüsü canlı yaşamının temel unsurunu oluşturmaktadır. Canlıların yaşamsal fonksiyonu su sayesinde gerçekleşir. Hidrosfer, litosfer, biyosfer ve atmosfer arasında su döngüsü gerçekleşmektedir.

a. Tarımda su kullanımının su döngüsüne etkisi

Akarsu, baraj, göl ve yer altı sularının tarımda kullanılması su döngüsünü etkilemektedir. Tarımsal faaliyetlerde yer altı sularının aşırı ve bilinçsiz kullanılması su kaynaklarını hızla tüketmiş ve gelecekte kuraklıkların oluşmasına zemin hazırlamıştır. Konya İlini örnek verebiliriz.

b. Hızlı nüfus artışı ve kentleşmenin su döngüsüne etkisi

Günümüzde nüfus artışının hızlı olması, hızlı kentleşme su tüketimini arttırmıştır. Yer altı ve yüzey suları artan içme suyu ile kullanma suyu ihtiyacına bağlı olarak bilinçsizce tüketilmiştir.

Kentleşme ve betonlaşma su döngü üzerinde önemli etkiye sahiptir. Betonlaşma ile birlikte yağışla yer yüzüne düşen
suyun yer altına geçirgenliği azalmakta ve su döngüsü olumsuz etkilenmektedir.

c. Sanayide su kullanımının su döngüsüne etkisi

Sanayi faaliyetlerinde suya; üretim, soğutma vb amaçlarda ihtiyaç duyulmaktadır. Endüstriyel faaliyetler, kullanılan su kaynaklarının azalmasının yanı sıra suların kirlenmesine yol açmaktadır. Ereğli demirçelik fabrikaları örnek verilebilir.

d. Barajlar ve kanalların su döngüsüne etkisi

Akarsuların üzerine sulama, elektrik elde etme, içme ve kullanma suyu temin etme amaçlı kurulan barajlar suların denize ulaşmasını engellemekte ve su döngüsü üzerinde etkili olabilmektedir. Barajlar ve kanallardan dolayı akarsuların ağız kesimleri, akarsu boyları susuz kalmaktadır. Böylece ekolojik döngü olumsuz etkilenmektedir.

e. Sulak alanların kurutulmasının su döngüsüne etkisi

Bataklıklar, sazlıklar ve sulak alanların kurutulması su döngüsünün can damarını oluşturan bu alanların yok olmasına yol açmaktadır. Söz konusu alanlar yer altı su seviyesinin beslenme alanlarını oluşturmaktadır. Sulak alanların kurutulması sonucunda iklimler farklılaşmakta, yağış rejimi değişmekte ve ekosistem olumsuz etkilenmektedir. Bu olumsuzlukların sonucunda ekolojik ortam bozulmakta ve çölleşme hızlanmaktadır.

f. Bitki örtüsü tahribatının su döngüsüne etkisi

Bitki toplulukları yeryüzüne düşen yağışın yüzeysel akışa geçmesini azaltmakta ve yer altına sızmasını engellemektedir. Bitki örtüsünün seyrek olduğu bölgeler yer altı su seviyesinin düşük olduğu alanlardır. Bitki örtüsü yönünden zengin olan Amazon ve Kongo Havzası gibi yerler yer altı su seviyesinin yüksek olduğu yerlerdir. Bitki örtüsünün tahrip edildiği yerlerde yer üstü ve yer altı suları azalır. Bu bölgelerde yağışlarla oluşan yüzey suları sel ve taşkınlara yol açar.