- Tüm hayvan türleri içinde en büyük gruptur. Tür çeşitliliği, sayıları ve yayılış alanları çok fazladır.
- Protein ve kitin yapılı dış iskeletleri bulunur. Dış iskelet büyümeyi sınırlandığından bazıları deri (kabuk) değiştirir.
- Vücutları segmentlidir. Segmentler birbirine esnek bir deri ile bağlıdır.
- Baş, boyun ve göğüs olmak üzere üç bölümden oluşurlar.
- Açık dolaşım gözlenir.
- Bilateral simetri bulunur.
- Çizgili kasları sayesinde çok hızlı hareket ederler.
- Solunum organları, solungaç, trake veya kitapsı akciğerdir.
- Boşaltımı “malpighi tüpcükleri” ile yaparlar.
- İki açıklıklı (tam sindirim kanalı) sindirim kanalı bulundururlar.
- Kabuklular, örümceğimsiler (araknidler), çok ayaklılar ve böcekler şeklinde gruplara ayrılırlar.
Kabuklular
- Genellikle suda yaşarlar.
- Vücutlarının dışında sert bir kabuğa sahiptirler.
- Solungaç solunumu yaparlar.
- Yengeç, ıstakoz, karides ve kerevit bu gruba girer.
Örümcekler (Araknidler)
- Genellikle karada yaşarlar. Ancak suda yaşayan türleri de vardır.
- Vücutları iki kısımdan oluşur.
- Dört çift ayak bulundururlar.
- Solunum organları, “kitapsı akciğerler”dir.
- Bazılarının arka kısımlarında zehir iğneleri bulunur.
- Bu grubun en bilinen örnekleri akrep ve örümceklerdir.
Çok Ayaklılar
- Karada yaşarlar ancak nemli ortamlara ihtiyaç duyarlar.
- Vücutlarında baş ve gövde olmak üzere iki kısım bulunur.
- Uzun vücutlu ve segmentli yapıya sahiptirler.
- Her bölmede bir çift ayak bulunur. Ayak sayıları 10 – 750 arasında değişir.
- Basit yapıda gözleri bulunur.
- Ağaç diplerinde, taşların altında ve çürümekte olan yaprakların altında bulunabilirler.
- Kırkayak ve çiyan bilinen iki örneğidir.
Not: Çiyanlar ürettikleri zehirler ile avlarını felç edebilirler. Zehirlerini sadece savunma amaçlı kullanırlar, saldırgan değildirler.
Böcekler
- Hemen hemen her çeşit ortamda yaşayabilirler.
- Tür sayısı diğer hayvan gruplarından çok fazladır.
- Vücutları baş, göğüs, karın olmak üzere üç kısımdan oluşur.
- Uçma özellikleri ile çok fazla alanlara yayılabilirler.
Not: Çok fazla sayıda yumurta oluşturabilirler. Bir mevsimde çok fazla döl verebilirler. Erkek olmadan üreyebilen türler bulundururlar.
- Bazı böcekler koloni halinde yaşar ve aralarında iş bölümü gözlenir (sosyal grup).
- Dış iskeletleri olduğu için deri değiştirirler.
- Genellikle iki çift kanatları, üç çift bacakları ve baş bölgelerinde antenleri bulunur.
- Açık dolaşım gözlenir.
- Trake solunumu yapar.
- Azotlu boşaltım atıkları ürik asittir.