Ek Fiil Eksikliği
Yüklemi isim soylu olan cümlelerde ortak olmayan ek fiilin ortak kullanılmasıdır.
”Yoksul görünümlü biriydi bu. Boyu kısa, bedeni de pek biçimli değildi.” “Biçimli değildi” sözündeki “değildi” sözcüğü “kısa” sözcüğü için ortak kullanılmış ancak “kısa değildi” ifadesi anlatım bozukluğuna yol açar. Bu nedenle “kısa” sözcüğüne ek fiilin olumlusu olan “-idi” eklenmelidir.
Aşağıda verilen cümlelerde ek fiil eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır:
- Çorba çok lezzetli fakat sıcak değildi.
- Sınavda Ali başarılı, Ayşe başarılı değilmiş.
- Şairin dili halk dili ancak sıradan bir dil değildi.
- Kardeşim çok bilgili ama tecrübeli değildir.
- Yetenekli bir insan fakat şansı pek açık değildi.
Doğru Kullanım
| Cümle |
|---|
| Çorba çok lezzetliydi fakat sıcak değildi. |
| Sınavda Ali başarılıymış, Ayşe başarılı değilmiş. |
| Şairin dili halk diliydi ancak sıradan bir dil değildi. |
| Kardeşim çok bilgilidir ama tecrübeli değildir. |
| Yetenekli bir insandı fakat şansı pek açık değildi. |
Çözümlü Soru: Aşağıdaki parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
(I) Klasik eserler her dönemde yaratıcı boyutta ve geçerli bir teklif sahibidir. (II) Her döneme seslenebilmeleri yanında, her dönemde üretilip çoğaltabilecek değerleri, yöntemleri içerir. (III) Sadece geçmişten gelen bir ses değil, geleceğe ilişkin bir referanstır. (IV) Herkesin yazmak isteyeceği ideal bir kitap konumundadır. (V) Her durumda içlerinde zamanında okunup anlaşılan gelir geçer bir değer değil, her dönem için geçerli bir hakikat imgesi taşırlar.
A) I. B) II. C) II. D) IV. E) V.
Cevap: B
