EI Emeğinden Makineleşmeye

18. yüzyılda İngiltere’de ortaya çıkan Sanayi devrimi ile o döneme kadar hakim olan el emeğine dayanan üretim tarzı değişmiş ve makineleşmeye dayalı endüstriyel üretim başlamıştır.

Sanayi devrimi öncesi kırsal nüfus kendi ipliğini kendi eğirmiş ve giydiği elbisenin kumaşını yine kendisi dokumuştur.

XVIII. yüzyıl başlarından itibaren önce ipek bükmek için çıkrığın ve dokuma mekiği ile dokuma tezgahlarının icadı tekstil sektöründen önemli gelişmelere neden olurken giderek işsizliğin artmasına da ortam hazırlamıştır.

Sanayi devrimiyle birlikte el çıkrığından enerjiyle çalışan iplik makinelerinin kullanımının başlaması odun yerine kömürün kullanılması zamanla eski ve basit üretim tarzının yerini ucuz ve standart kalitedeki mallarıyla endüstriyel üretim almıştır.

Sanayi devrimi ile birlikte seri ve ucuz üretimin sürdürülebilmesi hammadde ve pazar arayışını gündeme getirmiş ve bu durum zamanla sömürgecilik yarışını hızlandırmıştır.

Sanayileşme ile işçi sınıfı ortaya çıkmış ve bu sınıfla birlikte çalışma hayatının geleneksel yapıları değişmiştir. Usta – çırak kavramı yerini patron – işçi kavramına bırakmış ve XIX. yüzyılda yaşanan 1848 ihtilalleri ile sosyo – ekonomik yapıda yeni ideolojilerin doğuşunda etkili olmuştur. (Komünizm, Marksizm)

Not: Endüstrileşmeyle birlikte genel olarak hijyen şartlarının dikkate alınmadığı çalışma koşulları ve uzun mesailer çalışanların aleyhine olmuştur. Çalışma saatleri genellikle güneşin doğuşundan batışına kadar sürmüş, özellikle kadınların ve çocukların çalıştırıldığı ortamlar oluşmuştur.

Geleneksel yöntemlerle sürdürülen tarım faaliyetleri bilimsel metotların ve teknolojinin yardımıyla ekili alanların genişlemesi maliyetlerin düşürülmesi, tarımın makineleşmesi, çiftçilerin uzmanlaşması durumları üretimin artmasına zamanla çiftçiliğin büyük ölçekli işletmelerde yapılmasına ortam hazırlamıştır.

Uyarı: XVIII. yüzyıldan itibaren gerek tarımda tohum ekme makinelerinin icadı ve benzinle çalışan traktör üretimi (ilk traktör 1892 ABD’de üretilmiştir.) ve biçer-döver, tohum serpme, pamuk ve mısır toplama makineleri ile hasat makinelerinin kullanımı tarımsal alanda önemli gelişmelere neden olmuştur.

Sanayi Devrimi ile

• Köyden kentlere göçler yaşanmış ve buna bağlı olarak konut ihtiyacı, işsizlik artmış, çarpık kentleşme yaşanmıştır.
• Seri ve ucuz üretim hammadde ve pazar gereksinimini artırmış ve sömürgecilik yarışı hızlanmıştır.
• Usta – çırak ilişkisine dayalı mesleki yapı değişmiş patron – işçi sınıfı sosyalist nitelikli ayaklanmalara ortam hazırlamıştır.
• Toplum ve devlet düzeninde komünizm, marksizm, sosyalizm gibi yeni ideolojiler siyasal ve sosyal çatışmalar ve değişmelere neden olmuştur.