Edebi Metinlerin Özellikleri
- Gerçek, sanatçının kişisel bakış açısıyla yansıtılır. Bu bakış, sanatçının kimliği ve dünya görüşü ile şekillenir.
- Edebi metinlerin amacı, okuyucuyu duygusal olarak etkileyip düşünce, hayal dünyasını harekete geçirmektir. Okuyucuda estetik bir tat bırakmak önceliklidir.
- Biçim ve üslup metinde önemli bir yer tutar. Dilin mecazi anlamları öne çıkar, söz sanatları bolca kullanılır. Edebi metinlerin varlık sebebi güzelliktir; bu yüzden sanatçının dildeki özgünlüğü ve üslubu eserin kimliği gibidir.
- Edebi metinler kurmaca eserlerdir. Yazar, gerçekte var olmayan bir dünyayı, hayali karakterlerle zenginleştirir. Bu kurmaca dünya, sanatçının hayal gücünün ürünü olarak okurla buluşur.
- Okuyucu, edebi bir metni okuduğunda kendi hayal dünyasında yeni dünyalar keşfeder. Metnin katmanlı yapısı, farklı yorumlara açık olmasını sağlar.
Öğretici Metinlerin Özellikleri
- Gerçeğin, nesnel bir bakışla yansıtılması amaçlanır. Metin, olgulara dayalıdır ve tarafsızdır.
- Öğretici metinlerin temel gayesi, bilgi vermek, okuyucuyu yönlendirmek, ikna etmek ve farkındalık yaratmaktır.
- Biçim ve üslup daha sade ve standarttır. Dilin temel anlamlarına sadık kalınır; önemli olan, bilgiyi açık ve anlaşılır şekilde sunmaktır. Üslup, metnin konusu ve hedef kitlesine göre şekillenir.
- Bu metinler kurmaca içermez, gerçeği olduğu gibi aktarır. Yazar, gerçeği değiştirmez, onun sadık bir temsilcisi olur.
- Öğretici metinler, okunup anlaşıldıktan sonra genellikle tekrar okunma gereği duyulmayan metinlerdir.