Düşünce ve İfade Özgürlüğü

Düşünce ve ifade özgürlüğü, kişinin serbestçe düşünebilme ve düşündüklerini sözlü ya da yazılı olarak ifade edebilmesini kapsar. Düşünmek, insanı diğer varlıklardan ayıran en önemli özelliğidir. Bu nedenle Kur’an düşünmeyi teşvik eder.

“Onlar (Allah’ın gücünü ve eşsiz sanatını idrak edenler) ayakta dururken, otururken, yanları üzerine yatarken (her vakit) Allah’ı anarlar. Göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin derin düşünürler ve şöyle derler: ”Sen bunu boşuna yaratmadın. Seni tespih ederiz, bizi cehennem azabından koru.” (Al-i İmran suresi, 191)

Düşünce özgürlüğü, başkalarının görüş ve düşüncelerine saygı duymayı ve katılmasak bile farklı düşünceleri dinlemeyi gerektirir. İslam’ın istişareye yani başkalarının fikirlerini almaya verdiği önem, bunun sonucudur. Hz. Peygamberin hayatındaki birçok örnek olay, başkalarının fikirlerine ne kadar çok önem verdiğini ve sahabenin fikirlerini özgürce ifade edebildiğini göstermektedir. Düşünce ve ifade özgürlüğünün engellendiği toplumlarda yeni ve özgün fikirler ortaya çıkmaz. Bu da ilerlemenin önündeki en büyük engellerden birisidir.