Durum (Hâl) Zarfları
Fiilleri, fiilimsileri “nitelik”, “sebep”, “olasılık”, “kesinlik”, “yineleme” yönlerinden belirten zarflardır.
Durum zarfları eylemin nasıl gerçekleştiğini belirtirler. Durum zarfları, eylemi durum bakımından belirtirler.
Nitelik bildiren durum zarfları fiile veya fiilimsiye sorulan “nasıl” sorusuna cevap verir.
Genellikle durum zarflarına dâhil edilen başka zarflar da vardır:
– Kesinlik anlamı taşıyan zarflar: şüphesiz, kuşkusuz, asla, kesinlikle, katiyen, hiç, mutlaka, elbet, elbette, yüzde yüz.
– Olasılık anlamı taşıyan zarflar: belki, sanırım, galiba, olsa olsa, ihtimal, herhalde…
– Dilek bildiren zarflar: bari, umarım, dilerim, keşke, inşallah…
– Sınırlama bildiren zarflar: yalnız, sadece, ancak, tek, artık, sade…
– Sebep bildiren zarflar: “niçin, neden, niye” sorularına yanıt veren belirteçlerdir.
– Yineleme anlamı taşıyan zarflar: yine, gene, bir daha, ikide bir…
Durum (Hal) Zarflarına Örnekler:
- Güzel düşün, iyi hisset, yanılma, aldanma. -Güzel, iyi
- Dağ dağ o ses bütün etrafı gezindi. -Dağ dağ
- Tatlı yiyelim, tatlı konuşalım. -Tatlı
- Uzanıp yatıvermiş sere serpe. -Sere serpe
- Böyle ferman etti Cahit. -Böyle
- Çok çalıştığı için eve yorgun dönmüştü. -Yorgun
- Çocuklar, dışarıda akıllı uslu duruyordu. -Akıllı uslu
- Öğretmenimiz, bize iyi davranırdı. -İyi
- Öğrenciler, konuyu sessizce dinliyordu. -Sessizce
- Parayı, masaya yavaşça bıraktı. -Yavaşça
Cümleye kattığı Anlamlara Örnekler
Koşan elbet varır, düşen kalkar. -Kesinlik
Belki Yeşilköy’de uçağa biniyorsun. -Olasılık
Dünkü yemeğe sadece sen gelmedin. -Sınırlama
Galiba geçen gün buraya gelmiş. -Olasılık
Katiyen sana kötü söz söylemedim. -Kesinlik
Elbette olur ev yıkanın hanesi viran. -Kesinlik
Bir gün mutlaka yeneceğiz. -Kesinlik
Yine bahar geldi memleketime. -Yineleme
Yarın buraya herhalde gelmez. -Olasılık
Umarım bu işi tamamlar. -Dilek
Şüphesiz o da beni seviyor. -Kesinlik
Bari sen beni unutma. -Dilek
