Dünyanın Tektonik Oluşumu konu anlatımı video 10. sınıf coğrafya
Dünya’nın Tektonik Oluşumu ve Jeolojik Zamanlar video konu anlatımı Benim Hocam
Yer kabuğu: Yer kabuğu, kayaçlardan oluşur. Bu nedenle yer kabuğu taş küre ya da litosfer olarak da adlandırılır. Yoğunluğu diğer katmanlara göre daha azdır. Kalınlığı 70 km’ye kadar varır. Karalarda daha kalın, okyanus tabanlarında daha incedir (Şekil 1.2). Yer kabuğu, Dünya’nın yaklaşık yüzde birini oluşturur. Yer kabuğu birbirinden farklı özelliklere sahip iki katmandan oluşur. Üst katmanda (Fotoğraf 1.1.) silisyum ve alüminyum yoğun olduğundan bu katmana sial ya da granitik kabuk denir. Silisyum ve magnezyumun yoğun olduğu alt katman sima ya da bazaltik kabuk olarak adlandırılmaktadır.
Dünyanın Tektonik Oluşumu konu anlatımı video 10. sınıf coğrafya
Yerküre İçinin Araştırılması: Sismik Dalgaların “Görüntülenmesi”
Yerküre’nin iç derinliklerinin yapısı ve özelliklerinin keşfi kolay olmamıştır. Işık kayaç içinde yayılamadığı için gezegenimizin içini “görmek” amacıyla diğer seçenekleri bulmamız gerekir. Bunu da öğrenmenin en iyi yolu doğrudan kazmak veya sondajdır. Ne yazık ki bu sadece sığ derinliklerde olabilir. Bugüne kadarki en derin sondaj 12.3 km olup Yerküre’nin merkezine ulaşılması için gereken uzaklığını 500’de birine karşı gelir: Bu bile sıcaklık ve basıncın derinlikle artması nedeniyle olağanüstü bir başarıydı. Neyseki çoğu deprem tüm Yerküre içinde yayılabilecek sismik dalgalardan dolayı yeterince büyük olup diğer tarafta kaydedilebilirler. Bu bir anlamda insanların içini göstermek için çekilen X ışınlarındaki duruma benzer. Her yıl tüm dünya ölçeğinde sismograflar tarafından düzgün bir şekilde büyüklüğü Mw6’dan büyük kaydedilmiş yaklaşık 100-200 civarında deprem oluşur. Bu büyük depremler, bir yandan gezegenimizin için görmemiz anlamına gelir ve Yerküre içinin doğasını anlamamıza neden olacak çoğu verinin de kaynağıdır.
Dünya, ilk oluşumundan günümüze kadar birçok evreden geçmiştir. Bu evrelerde iklim koşulları değişmiş dolayısıyla bazı canlı türleri yok olurken yeni canlı türleri ortaya çıkmıştır. Bu canlı türlerinin fosilleri (Fotoğraf 1.2), bize o günkü koşullarla ilgili bilgiler vermektedir. Bu nedenle fosiller, yeryüzündeki yaşamın tanıkları olarak tanımlanmaktadır. Fosillerin yanı sıra kayaçların özellikleri, tabakaların yapısı ve uzanış şekilleri de Dünya’nın geçmişi hakkında önemli bilgiler vermektedir.
Soru: Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de toprak erozyonunun azaltılması ve çölleşmenin önlenmesi amacıyla yapılması gereken çalışmalardan değildir?
A) Bitki örtüsü tahribinin önlenmesi
B) Eğimli arazilerin ağaçlandırılması
C) Orman yangınlarına karşı önlem alınması
D) Anız yakılmasının önüne geçilmesi
E) Tarlaların eğime paralel olarak sürülmesi
Soru: Zonal topraklar, belirli iklim şartları ve buna bağlı bitki örtüsü altında oluşur. Buna göre aşağıdaki iklim ve toprak türü eşleştirmelerinden
hangisi yanlıştır?
A) Akdeniz iklimi Terra rossa topraklar
B) Sert karasal iklim Podzol topraklar
C) Ekvatoral iklim Laterit topraklar
D) Ilıman karasal iklim Bozkır topraklar
E) Okyanusal iklim Çernozyom topraklar