DÜNYA’NIN GÜNLÜK (EKSEN) HAREKETİ VE SONUÇLARI
Dünya’nın Günlük (Eksen) Hareketi ve Sonuçları
Dünya’nın kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru yapmış olduğu harekete günlük (eksen) hareket denir. Bu bir tam dönüş 24 saatte tamamlanır.
Bu hareket sonucunda,
Gece ve gündüzler ardalanır. Gece ve gündüzler birbirini izler.
Bu dönüş batıdan doğuya doğru olduğundan,
- Doğuda Güneş erken doğar, erken batar; batıda ise geç doğar, geç batar.
- Doğuda yerel saat ileri, batıda geridir.
- Kuzey Yarım Küre’de rüzgârlar hareket yönünün sağına, Güney Yarım Küre’de ise soluna saparlar.
- Okyanus akıntıları halkalar oluşturarak Kuzey Yarım Küre’de hareket yönünün sağına, Güney Yarım Küre’de ise soluna sapar.
Açısal ve çizgisel hız oluşur.
Yerel saat farkları oluşur.
Anaveara yönler belirlenir.
Herhangi bir merkezin Güneş ışınlarını gün içinde alma durumu değişir.
Bu durumun sonucunda,
- Günlük sıcaklık farkları oluşur.
- Mekanik (fiziksel) çözülme oluşur.
- Günlük basınç farkları oluşur. Bunun sonucunda devirli rüzgârlardan meltem rüzgârları meydana gelir.
Açısal hız her yerde aynı iken çizgisel hız kutuplara doğru azalır.
Bitkilerin fotosentez yapmasına neden olur.
30o enlemleri çevresinde sürekli dinamik yüksek basınç, 60o enlemleri çevresinde ise sürekli dinamik alçak basınç oluşur.
- Cisimlerin gün içindeki gölge boyu ve yönü değişir.
Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı iki katına çıksaydı,
- Çizgisel hız iki katına çıkardı.
- Ardışık meridyenler arasındaki zaman farkı 4 dakika yerine 2 dakika olurdu. Yerel saat farkları azalırdı.
- Sürekli rüzgârların ve okyanus akıntılarının yönlerinden sapma kuvveti artardı.
- Gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkı azalırdı.
- Günlük sıcaklık farkından kaynaklanan mekanik çözülme şiddeti azalırdı.
- Gece-gündüz süreleri azalırdı. (Yarıya inerdi.)
Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı yarıya inseydi,
- Çizgisel yarıya inerdi.
- Ardışık meridyenler arasındaki zaman farkı 8 dakika olurdu.
- Sürekli rüzgârların ve okyanus akıntılarının yönlerinden sapma kuvveti azalırdı.
- Gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkı atardı.
- Günlük sıcaklık farkından kaynaklanan mekanik çözülme şiddeti artardı.
- Gece-gündüz süreleri uzardı. (iki katına çıkardı.)
