Doğal Çevre ve İnsan Tyt Coğrafya

DOĞAL ÇEVRE VE İNSAN

İNSANIN DOĞAYI KULLANMASI

Doğada yaşayan bütün canlılar gibi insan da doğadan yararlanarak hayatını sürdürür. Ancak diğer canlılar ihtiyacı kadar çevresinden faydalanırken insan yapısı gereği ihtiyacını aşan bir şekilde doğal çevresinden yararlanma yoluna giderek o çevrenin sınırlarını ve kaynaklarını zorlar.

Bu durum sadece kendisi için değil gelecek nesiller için de daha az kaynağın kalmasına sebep olur. Diğer yandan ortak tüketime sahip olduğu diğer canlıların örneğin hayvanların besin kaynaklarının azalmasına sebep olur.

İnsan Doğadan Faydalanırken Hangi Zararları Çevreye Vermektedir?

ÖZET

İnsanların doğaya müdahalesiyle ortaya çok çeşitli çevre sorunları çıkar. Bazılarının telafisinin mümkün olmadığı bu sorunlar hangileridir?

Hava kirliliği
Su kirliliği
Toprak kirliliği
Görüntü kirliliği
Gürültü (ses) kirliliği
Radyoaktif kirlilik
Elektromanyetik kirlilik
Doğal bitki örtüsünün tahrip edilmesi
Canlı türlerinin yok olması
Erozyon
Küresel ısınma ve iklim değişikliği
Su kaynaklarının azalması
Doğal kaynakların tüketilmesi

DOĞAL ORTAMDA İNSAN ETKİLERİ

İnsan Doğal Çevreyi Nasıl Değiştiriyor?

Çevreyi Değiştiren İnsan

Binalar, yerleşim alanları
Yollar; kara yolu, demir yolu, havaalanları
Köprüler, viyadükler, tüneller
Barajlar, sulama kanalları, petrol boru hatları, doğal gaz boru hatları
Üretim merkezleri, fabrikalar, tarım alanları, bağ, bahçe, sera, maden alanları
Ormanların ve meraların tahrip edilmesi
Akarsu, göl, deniz, havadaki değişmeler
Sanayi bölgeleri, fosil yakıtlar, küresel ısınma, sera etkisi

Doğa İnsanı Etkiliyor Mu?

Çevreden Etkilenen İnsan

İklimlerin yaşam tarzına etkisi; kutuplarda, Ekvatorda, çöllerde, dağlık yerlerde farklı şekilde yaşarlar.
Eğimli alanlarda taraça yöntemi ile ziraat
Kurak bölgelerde nadas yöntemi ile ziraat
Dağlık ve yağışlı yerlerde dağınık yerleşme tipi
Kurak ve su kaynaklarının seyrek olduğu yerlerde toplu yerleşme tipleri
Doğal çevrenin evlerin yapı malzemesine etkisi; taş evler, buz evler, ahşap ve kerpiç evler
Alüvyal topraklarda yoğun tarımsal faaliyetler
Bozkır alanlarda küçükbaş hayvancılık
Çayır alanlarda büyükbaş hayvancılık

İnsanın Hava Ortamına Etkileri

1. Havaya Kloroflorokarbonların Karışması

Ozon tabakasının incelmesi;
Canlılarda çeşitli hastalıklara,
Küresel iklim değişmelerine neden olur.

2. Havaya Çeşitli Yabancı Maddelerin Karışması

Hava kirliliği;
İnsanların zarar görmesine,
Bitki ve hayvanların zarar görmesine neden olur.
Asit yağmurları,
Topraklara, bitkilere, hayvanlara zarar verir.
İnsanlara ve tarihi eserler zarar verir.

İnsanların Su Ortamına Etkileri

1. Akarsu ve Göl Sularını Aşırı Kullanma

Akarsu ve göllerin kurumasına
İçme ve kullanma suyunun azalmasına
Biyolojik dengenin bozulmasına
Hidroelektrik enerji üretiminin azalmasına
Su ürünlerinin azalmasına sebep olur.

2. Sulara Yabancı Madde Karışması

Su kirliliğinin artması;
Su ürünleri üretiminin azalmasına,
İçme ve kullanma suyunun azalmasına,
Bulaşıcı hastalıkların artmasına,
Biyolojik dengenin bozulmasına,
Turizm gelirlerinin azalmasına sebep olur.

3. Sulama Kanalları Yapımı

Tarımsal üretimin artmasını
İçme suyu temininin kolaylaşmasını sağlar.

4. Göl ve Deniz Kıyılarında Dolgulaşma

Doğal ortamın bozulmasına
Canlı türlerinin (balık vs.) yok olmasına
Arazi kazanmaya
Trafikte iyileşmeye
Kentsel büyümeye sebep olur.

5. Denizler Arası Ulaşım, Tüp Geçitler

Zaman ve yakıttan tasarruf sağlar.
Ekosistemlere (doğal ortama) zarar verir.

İnsanın Kara Ortamına Etkileri

1. Maden Yataklarının Kazılması

Doğal yapının bozulmasına
Heyelan ve göçüklere
Can ve mal kayıplarına
Ham madde ve enerji üretiminde artışa
Millî gelir ve refah artışına olanak sağlar.

2. Yanlış Arazi Kullanımı

Toprak erozyonunda artışa
Heyelanlarda artışa
Orman ve meraların azalmasına
Hayvancılığın azalmasına
Orman ürünlerinin azalmasına
Tarım alanlarını sanayi ve yerleşmelerin işgaline
Tarım alanlarının daralmasına
Tarımsal üretimin azalmasına neden olur.

3. Sulama Kanallarının Yapılması