Doğa ve Unsurları 9.Sınıf Coğrafya
Doğa, insanlarla birlikte tüm canların yaşam alanını oluşturur. Bu yaşam alanı; hava küre (atmosfer), su küre (hidrosfer), taş küre (litosfer) ve canlılar küresi (biyosfer) adı verilen doğal sistemlerden oluşmaktadır.
Atmosfer, Dünya’yı çepeçevre saran gaz kütlesidir. Hava olaylarının oluştuğu bu ortam içerdiği gaz oranlarıyla tüm canlıların yaşamı için büyük önem taşır. Sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi ilim olayları bu ortamda gerçekleşir
Hidrosfer, yer üstünde ve yer atında suların oluşturduğu, temel ortamdır. Denizler, göler, akarsular, kaynaklar ve yer altı Suları hidrosferi oluşturan unsurlardır. Dalga, akıntı, gelgit ve sunam gibi olaylar bu ortamda gerçekleşir.
Litosfer, Dünya’nın katılaşmış yer kabuğunun oluşturduğu temel ortamdır. Dağlar, ovalar, vadiler, platolar, madenler ve kayaçlar bu ortamın unsurlardır. Yer şekilleri kayaçlar toprak, deprem ve volkanik olaylar bu ortamda gerçekleşir
Biyosfer, tüm canlıların yer aldığı ortamdır. Mikroorganizmalar, bitkiler, hayvanlar ve İnsanlar bu ortamın başlıca unsurlardır. Doğum, beslenme, barınma, yaşam ve ölüm olayları bu ortamda gerçekleşir.
Doğal çevre koşular ve insan faaliyetleri etkileşim içerisinde bulunmaktadır
Bu etkileşim,
> Doğal çevrenin inan faaliyetleri üzerine etkisi
> İnsan tayinin doğal çevre üzerin etkisi
> Karşılıklı etkileşim
olarak gerçekleşmektedir.
Doğal unsurların dışında kalan, insan eliyle yapılmış ve insan emeği olan ürünlerin hepsine beşeri unsur denir. Köprüler, barajlar, binalar, fabrikalar, ulaşım yolları, taşıtlar vs. birer beşeri unsurdur.