İnsan-Doğa Etkileşimi ve Coğrafya 9. Sınıf
Doğa ve İnsan Etkileşimi
Canlı yaşamı üzerinde doğanın etkisi çok fazladır. İnsanlar doğanın kendine sunduğu imkânları doğrudan kullanır ya da doğayı, kendi becerilerini kullanarak değiştirir. Yeryüzünde kendiliğinden oluşan ögelere doğal unsur, insanlar tarafından yapılanlara ise beşeri unsur denir.
Doğal Unsurlar
- Dağlar
- Denizler
- Ormanlar
- Yabani hayvanlar
- Akarsular
- Toprak vs.
Beşeri Unsurlar
- Tüneller ve yollar
- Barajlar
- Tarım
- Hayvancılık
- Ulaşım
- Sanayi
- Yerleşme vs.
Doğal çevre doğal unsurlardan oluşur. Ova, plato, akarsu, basınç koşulları, sıcaklık, deniz, okyanus, toprak gibi unsurlar doğal niteliktedir. İnsanların beslenme, giyinme, barınma gibi temel ihtiyaçlarının çoğu doğal çevreden karşılanır.
Sanayi etkinlikleri, eğitim ve sağlık çalışmaları, yol, tünel, köprü yapımı gibi unsurlar ise beşeri niteliktedir.
Doğal çevrenin insan yaşamı üzerindeki etkisine aşağıdaki örnekler verilebilir.
* Amazon Havzası’nda ince, Grönland’da kalın elbise giyilmesi.
* Karadeniz Bölgesi’nde evler ahşap malzemeden yapılırken, İç Anadolu Bölgesi’nde evlerin kerpiçten yapılması.
* Engebeli alanlarda tarım yerine hayvancılık yapılması.
* Engebeli alanlarda kara yolunun daha çok viraj ya da tünellerle açılması.
* Hızlı akan akarsularda rafting yapılması ya da bu akarsulardan hidroelektrik enerji elde edilmesi.
* Güneşlenme süresi uzun plajlarda deniz turizminin yapılması.