DİVAN EDEBİYATI NAZIM ŞEKİLLERİ TÜRLERİ

Divan edebiyatında nazım biçimlerinin büyük bir bölümü Arap edebiyatı kaynaklıdır. Gazel, kaside, kıta, müstezat, terkibibent, terciibent, murabba Arap edebiyatından alınmıştır.

Mesnevi ve rubai Arap edebiyatından alınan nazım biçimleridir.

Şarkı ve tuyuğ divan edebiyatına Türklerin kattığı nazım biçimleridir.

Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri

• Beyitten oluşanlar
  Gazel
  Kaside
  Mesnevi
  Müstezat
  Kıt’a
• Dörtlükten oluşanlar
  Şarkı
  Tuyuğ
  Rubai
  Murabba
• Bentten oluşanlar
  Terkibibent
  Terciibent

Beşli
Muhammes
Taştir
Tahmis
Tardiye

Altılı
Müseddes
Tesdis
Yedili
Müsebba

Sekizli
Müsemmen

Dokuzlu
Mütessa

Onlu
Muaşşer

Daha çok bilgi!!!

– Arapça, Farsça ve Türkçenin ikisi veya üçüyle karışık olarak söylenmiş gazellere ”mülemma gazel” denir.

– İki şairin birlikte yazdıkları gazellere “müşterek gazel” adı verilir.

– Dize ortalarında iç uyak bulunan ve genellikle aruzun iki eşit parçaya bölünebilen kalıplarıyla yazılan gazellere “musammat gazel” denir. Musammat gazellerin beyitleri dörtlük haline getirilebilir. Aşağıdaki beyitler musammat bir gazelden alınmıştır:

Kamu bimârına canan deva-yı dert eder ihsan.
Niçin kılmaz bana derman beni bimâr sanmaz mı
***
Şeb-i hicran yanar canım döker kan çeşm-i giryânım
Uyarır halkı efgânım kara bahtım uyanmaz mı