Her iletken tel elektrik akımına karşı koymaya çalışır. İletkenlerin akıma karşı gösterdiği zorluğa “direnç” denir.

Dirençler devredeki elektrik enerjisini ısı enerjisine dönüştürür. Direnç R harfiyle ve devrelerde şematik olarak yukarıdaki gibi gösterilir. Sıcaklık sabit kalmak şartıyla bir iletkenin direnci iletkene ait üç özelliğe bağlı olarak değişir.

Özdirenç

Maddenin cinsine bağlı olan bir sabittir. Ayırt edici bir sabittir. Boyutları 1x1x1cm olan iletkenin devrede gösterdiği dirençtir.

Reosta (Ayarlı Direnç)

Reosta; ayarlanabilen değişken direnç demektir. Direncin değerini değiştirerek devreden geçen akımı ayarlamaya yarar. Şekil I deki reostanın sürgüsü sağa doğru çekildiğinde direnç azalır, sola doğru çekildiğinde direnç artar.

Ütü, elektrikli fırın ve saç kurutma makinelerinde ısı miktarı düğme ile ayarlanabilir. Düğme çevrilerek direnç değeri değiştirilir ve ısı miktarı ayarlanabilir.

Ampermetre

Bir iletkenden geçen akımın şiddetini ölçen alettir. Ampermetre Üzerinden akım geçince ampermetrenin ibreleri sapar. İbredeki sapma miktarı akımın büyüklüğü hakkında bilgi verir. Ampermetrenin sapma yönü akımın yönünü belirtir. Ampermetrenin iç direnci çok küçüktür. Devrelerde Şekil ll deki gibi gösterilir.

Voltmetre

Bir pilin ya da direncin uçları arasındaki potansiyel farkı ölçen alettir. Voltmetre pile ya da dirence paralel bağlanarak ölçüm yapılır. Direnci çok büyük olduğu için nereye bağlanırsa bağlansın üzerinden akım geçmez. Devrede Şekil III teki gibi gösterilir.

Ohm Kanunu Konu Anlatımı konusuna gitmek için tıklayın.