Bütün dinler insanı, varlığı ve doğayı açıklamak ister. İlkel dinler bunları, sihir ve büyü gibi gizemli güçlerle; Tanrısı birden fazla dinler çeşitli Tanrılar ve bu Tanrılar arasındaki ilişkilerle; Yahudilik, Hristiyanlık ve İslamiyet gibi Tanrısı tek dinler de kutsal kitaplardaki emir, yasak ve dogmalarla açıklamaya çalışırlar.
Dinlerde de bir bilgi ortaya koyma (suje obje ilişkisi) vardır. Her din, varlığı ve dünyayı kendi anlayışına göre açıklar. Buradaki suje obje ilişkisi inanca dayanır. Din, Tanrı’yı, Tanrı’yla ilişkisi içinde evreni, toplumu ve bu arada insanı açıklayan inanç sistemine denir.
Dinsel Bilginin Özellikleri
- Suje ile obje arasındaki ilgi ”inanç” aracılığıyla kurulur.
- İnsanın, evren ve nesnelerle olan ilgisini açıklamaya çalışır.
- Emreder, itaat ister. Kritik yapmak yasaktır. Bu yönüyle dogmatiktir.
- Zaman içerisinde değişmez, ilkeleri tartışılmaz; olduğu gibi kabul edilir.
- Amacı, insanın manevi yaşantısına temel olmak; onun bu dünyadaki varoluşunu anlamlandırmaktır.
Felsefe ile Dinin Ortak Yönleri
- Amaçları insanı ve evreni anlamaktır.
- Her ikisi de genel bilgilere sahip olup, temel nedene inme çabasındadır.
- Varlık, bilgi, değer konusuyla her ikisi de ilgilenir.
- Tanrı, ruh gibi metafizik konular ve kavramlar her ikisinin de ilgi
alanına girer.
Felsefe ile Dinin Farklı Yönleri
- Din, ilâhi kaynaklı; felsefe, insan ürünüdür.
- Dinde, bilginin kaynağı vahiy; felsefede ise akıl, duygu, mantıktır.
- Dinde asıl olan iman etmektir, değişmeyen inanç konularını kabul etmektir; felsefede değişmeyen hiçbir şey yoktur.
- Dinde, şüphe ve eleştiriye yer yoktur; felsefe ise hem şüphe eder hem de eleştirir.