6. Sınıf Duyu Organları Testleri
6. Sınıf Dil Nedir? Yapısı ve Özellikleri Ders Notu
- Tat alma, sindirim ve konuşma görevlerindeki dil, kaslardan oluşan bir yapıya sahiptir.
- Dilin üzerine yayılmış şekilde bulunan tat almayı sağlayan “tat tomurcukları” farklı tatları birbirinden ayırt eder.
- Bu tomurcuklar acı, ekşi, tatlı ve tuzlu tatların algılanmasında rol oynar.
- Tat tomurcukları dilin her noktasında dağılmıştır. Yoğunlaştığı bölgeler tat algısının arttığı bölgelerdir.
- Tat alma olayının gerçekleşmesi için besinlerin “tükürük sıvısı” içinde ya da suda çözünmesi gereklidir.
Tat Alma Olayı Nasıl Gerçekleşir?
- Besinler tükürük sıvısı ya da su içinde ağızda çözünür.
- Çözünen maddeler tat tomurcukları tarafından ayırt edilir.
- Tat tomurcukları almaçları uyarır.
- Oluşan uyartılar sinirler ile beyin organına iletilir.
- Koku ve tat alma olayları aynı merkezde değerlendirildiğinden grip olan bir insan yediği besinlerin tatlarını ayırt edemez.
Örnek:
Yukarıda verilen görselde 1, 2, 3 ve 4 ile numaralandırılan tat alma bölgeleri sırası ile hangi tatları algılar?
- A) Tatlı- Tuzlu – Acı- Ekşi
- B) Tuzlu – Tatlı- Ekşi- Acı
- C) Tatlı- Tuzlu – Ekşi- Acı
- D) Ekşi- Tatlı- Tuzlu – Acı
Cevap: C şıkkıdır.
Göz nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı
Kulak nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı
Burun nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı
Dil nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı
Deri nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı
Örnek Soru: Acı, tatlı, tuzlu, ekşi tatlardan her biri dilin farklı bölgesindeki tat tomurcukları tarafından algılanır. Her bölge yoğun olarak algıladığı tatlardan farklı tatlar da algılayabilir.
Barış yukarıdaki bilgiyi test etmek için acı biber, limon suyu, tuzlu ayran ve bir dilim baklava alarak dilinin farklı bölgelerinde tatlarını algılamaya çalışmıştır.
Buna göre, Barış aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Baklavanın tadını en iyi dilinin arka kısmında algılar.
B) Dilinin ön yanlarında en iyi algıladığı tat limon suyu olur.
C) Acı biberi dilinin ucuna değdirdiğinde hiç tat algılayamaz.
D) Dilinin ön yanları sayesinde ayranın tuzlu olduğunu daha iyi algılar.
Çözümlü Soru 1:
Dilinin başlıca görevleri aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
a) Tat almak ve konuşmayı sağlamak
b) Görmeyi sağlamak
c) Hareket etmeyi sağlamak
d) Soluk almayı düzenlemek
Çözüm:
Dil, tat alma ve konuşmayı sağlayan organlardan biridir. Aynı zamanda besinleri çiğneme sırasında hareket ettirir.
Doğru cevap: a) Tat almak ve konuşmayı sağlamak
Çözümlü Soru 2:
Dilimizdeki tat tomurcukları farklı bölgelerdeki tatları algılar. Tatlı ve tuzlu tatları algılayan dilin kısmı aşağıdakilerden hangisidir?
a) Dilin yanları
b) Dilin ucu
c) Dilin ortası
d) Dilin arka kısmı
Çözüm:
Dilimizin ucu tatlı ve tuzlu tatları algılayacak şekilde özelleşmiştir.
Doğru cevap: b) Dilin ucu
Çözümlü Soru 3:
Tat alma duyusu dildeki tat tomurcukları aracılığıyla algılandıktan sonra bu bilgi nereye iletilir?
a) Mideye
b) Akciğerlere
c) Beyne
d) Kalbe
Çözüm:
Tat tomurcukları tarafından algılanan tatlar, sinir hücreleri aracılığıyla beyne iletilir ve burada yorumlanır.
Doğru cevap: c) Beyne
Çözümlü Soru 4:
Dilinin yapısal özelliklerinden hangisi doğru değildir?
a) Dil, kaslardan oluşur.
b) Dil, kemik yapıya sahiptir.
c) Dil, tat alma işlevine sahiptir.
d) Dil, konuşmayı sağlar.
Çözüm:
Dil kaslardan oluşur, tat alma işlevi vardır ve konuşmayı sağlar, ancak kemik yapısı yoktur.
Doğru cevap: b) Dil, kemik yapıya sahiptir.
Çözümlü Soru 5:
Tat alma, dildeki hangi yapılar aracılığıyla kimyasal maddeleri algılar?
a) Sinir hücreleri
b) Tat tomurcukları
c) Kas lifleri
d) Salgı bezleri
Çözüm:
Tat tomurcukları, kimyasal maddeleri algılayarak tat alma duyusunu gerçekleştirir.
Doğru cevap: b) Tat tomurcukları