DEYİMLER

Bir olayın, durumun ya da bir kavramın daha etkileyici anlatılabilmesi amacıyla birden fazla sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşan kalıplaşmış sözlerdir.

– Kalıplaşmış sözlerdir. Bir deyimin sözcükleri değiştirilip yerlerine aynı anlamda da olsa başka sözcükler konulamaz.

Örnek: “Ayaklarına kara sular inmek” deyiminde “kara” sözcüğünün yerine eş anlamlısı olan “siyah” sözcüğü getirilemez.

– Deyimler genellikle mecaz anlamlıdır fakat az da olsa gerçek anlamda kullanılan deyimler vardır.

Örnek: Çoğu gitti azı kaldı.

Örnek Sorular:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yüz” sözcüğü deyim içinde kullanılmamıştır?

A) Yine yüzünden düşen bin parçaydı.
B) O bizden fazla yüz buldu.
C) Bunları ona söylemeye yüzüm tutmaz.
D) Yüzündeki lekeler güneşten olmuştu.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, kullanıldığı cümlenin anlamına uygun değildir?

A) İşi halledebilmek için gecemizi gündüzümüze kattık.
B) Sahilde yürüyüşe çıkınca içim açıldı.
C) Kabuğuna çekilmiş biriydi, herkesle iletişim kurardı.
D) Saçma sapan şeylerle vaktimi öldürüyorsun.

Aşağıdakilerin hangisinde deyim, açıklamasıyla verilmemiştir?

A) Olayı duyunca çok şaşırdım, ağzım açık kaldı.
B) Bu çocuk yaşama gücümü artırıyor, canıma can katıyor.
C) O kadar çok fikir değiştiriyor ki sürekli daldan dala konuyordu.
D) Bu işi başarmak deveye hendek atlatmak gibi.

Aşağıdaki deyimlerden hangisi “gereğinde, bir konuya yeniden dönebilme imkânı bırakmak, kesip atmamak” anlamındadır?

A) Açığını kapatmak
B) Açık kapı bırakmak
C) Açıklığa kavuşturmak
D) Açık vermek