Cisimlerin sertliğini, yumuşaklığının, sıcaklığı ve soğukluğunun algılanmasını sağlayan duyu organı deri, iki kısımda incelenir.

• Vücudumuzun dış kısmını kaplayan ve ağırlığımızın büyük kısmını oluşturan deri, dokunma dışında görevlere de sahiptir.
• Sıcaklık, soğukluk, sertlik gibi durumlar deri tarafından algılanır ve vücut için tehdit oluşturan bir hal aldığında beyne iletilir.
• Vücudu sararak dış etkenlerden korur.
• Boşaltım sisteminin yardımcı organıdır.
• Terleme ile vücuttan su ve mineral atımı gerçekleştirilir.
• Vücut sıcaklığını ayarlamaya yardımcı olur.

Bilgi: Kurbağalar erişkin hale geldiklerinde çoğunlukla deri solunumu yaparak yaşamlarını sürdürürler.

Üst Deri (Epidermis)

• Derinin altında kalan kısımlarını korumakla görevlidir.
• Üst derinin en dış tabakası ölü hücrelerden meydana gelmiştir. Alt kısımları canlı hücrelerden oluşur.
• Üst deriye rengini veren vücut tarafından üretilen “melanin” adlı pigment burada yer alır.
• Melanin hücreleri Güneş’ten gelen ultraviyole ışınlarını alt deriye ulaşmasını engelleyerek deriyi korur.
• Epidermis olarak da adlandırılır.

Bilgi: Yaz aylarında Güneş’in ışınlarına maruz kalan deri tabakasının bronzlaşması fazla melanin salgısından kaynaklanır. Vücut kendini korumak için melanin üretirken bronzlaşır.

Alt Deri (Dermis)

• Üst derinin altında yer alan kalın deri tabakasıdır.
• Derinin gözle görülmeyen kısmıdır.
• Yağ tabakası, ter bezleri, kıl kökleri, duyu almaçları ve kan damarları bu kısımda bulunur.
• Ter bezleri toksik maddelerin vücut dışına atılmasına yardımcı olur.
• Canlı bir doku yapısından oluşan alt deride almaçlar bulunur.

Hissetme Olayı Nasıl Gerçekleşir?

Beyne iletim sağlandığında dokunulan maddenin özellikleri anlaşılır.

Örnek: Duyu organlarının ortak özelliği hangi seçenekte yer almaktadır?

• A) Beyne sinirsel iletim gerçekleştiremiyor olmaları
• B) Reseptör hücreler ile uyartıları algılamaları
• C) Kaslardan oluşan yapıya sahip olmaları
• D) Kemik ve kıkırdak yapıda olmaları

Çözüm: 5 duyu organımızda da almaç adı verilen reseptör hücreler yer almaktadır. Bu şekilde dışarıdan gelen uyartıları algılarlar. Doğru cevap “B” seçeneğidir.

---

Göz nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Kulak nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Burun nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Dil nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Deri nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Çözümlü Örnek Test Soruları

Konu: Deri Nedir? Yapısı ve Özellikleri (6. Sınıf Fen Bilimleri)

1. Derinin temel görevi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kasları güçlendirmek
B) Kan dolaşımını sağlamak
C) Vücudu dış etkenlerden korumak
D) Kemikleri desteklemek

Çözüm:
Deri, vücudumuzun en büyük organıdır ve temel görevi dış etkenlere karşı koruma sağlamaktır. Ayrıca vücut sıcaklığını düzenleme, su kaybını önleme ve duyu organı olarak işlev görme gibi görevleri de vardır.
Cevap: C

2. Derinin en dış tabakası aşağıdakilerden hangisidir?
A) Derialtı tabakası
B) Epidermis
C) Dermis
D) Sinir tabakası

Çözüm:
Deri üç temel tabakadan oluşur: Epidermis (üst deri), Dermis (alt deri) ve Derialtı tabakası. Epidermis, en dış tabakadır ve vücudu mikroplardan ve dış etkenlerden korur.
Cevap: B

3. Aşağıdakilerden hangisi derinin görevlerinden biri değildir?
A) Vücudun ısı dengesini sağlamak
B) Terleme yoluyla su ve tuz atmak
C) Kasların kasılmasını sağlamak
D) Dış etkenlere karşı vücudu korumak

Çözüm:
Deri, vücudun ısı dengesini sağlar, terleme yoluyla su ve tuz atar, dış etkenlerden korur ve dokunma duyusunu algılar. Ancak kasların kasılmasını doğrudan sağlamaz.
Cevap: C

4. Aşağıdakilerden hangisi derinin yapısında bulunan bir tabaka değildir?
A) Epidermis
B) Dermis
C) Derialtı tabakası
D) Kemik doku

Çözüm:
Deri, üç tabakadan oluşur: Epidermis (üst deri), Dermis (alt deri) ve Derialtı tabakası. Kemik doku ise derinin yapısında yer almaz.
Cevap: D

5. Derinin hangi tabakasında ter bezleri, kıl kökleri ve kan damarları bulunur?
A) Epidermis
B) Dermis
C) Derialtı tabakası
D) Sinir tabakası

Çözüm:
Dermis (alt deri) tabakası, ter bezleri, kıl kökleri, sinirler ve kan damarlarını içerir. Bu yapıların sayesinde deri duyuları algılar ve vücut ısısını düzenler.
Cevap: B