DEPREMLER

Levha hareketleri sonucu yeryüzündeki kırıklı alanlarda görülen fay hatlarındaki gerilme, sıkışma ve bükülme olaylarına deprem denir.

Dünyadaki deprem alanlarının dağılımı ile;

• Aktif levha sınırlarının
• Kırıklı dağların
• Fay hatlarının
• Sıcak suların (kaplıca, ılıca, gayzer)
• Volkanik faaliyetlerin, volkanik şekillerin
• Jeotermal enerji potansiyeli yüksek bölgelerin
• Termal (sağlık) turizm bölgelerinin
• Genç oluşumlu alanların dağılımı birbirine paraleldir

Dünyadaki deprem riskinin düşük olduğu yerler

• Yaşlı kara kütleleri
• Eski kıta çekirdekleri
• Masifler
• Eski jeolojik devirlerde oluşmuş araziler
• Doğu Avrupa
• Kuzey Batı Avrupa
• Kanada
• Kuzey Asya
• Avustralya (Güney doğusu hariç)
• İskandinav Yarımadası

TÜRKİYE DEPREM KUŞAKLARI

• Türkiye Dünya’nın en önemli deprem kuşakları üzerinde yer alan Alp Himalaya Kuşağında yer alır.
• Avrasya, Afrika ve Arap levhaları üzerinde yer almaktadır.
• Arap levhasının kuzeye doğru hareket ederek
• Anadolu levhasını sıkıştırması sonucunda ülkemizde çeşitli fay kuşakları oluşmuştur.

Kuzey Anadolu Deprem Kuşağı (KAF): Saroz Körfesi’nden başlayıp, Marmara Denizi, İzmit, Adapazarı, Düzce, Bolu, Merzifon, Niksar, Erzincan, Erzurum, Muş ve Van üzerinden İran’a uzanır.

Batı Anadolu Deprem Kuşağı (BAF): Kıyı Ege, Göller Yöresi ve Güney Marmara’yı içine alır.

Doğu Anadolu Deprem Kuşağı (DAF): Hatay’dan başlar Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya, Elazığ, Bingöl ve Muş üzerinden geçerek Kuzey Anadolu Deprem kuşağı ile birleşir.

Depremin doğa, insan ve yapılar üzerindeki etkileri

• Can ve mal kaybı olur
• Kütle hareketleri artar
• Yeni fay hatları oluşur
• Ulaşım aksar
• Kıyı şeridi yer değiştirir
• Akarsu yatakları değişir
• Binalar zarar görür
• Sağlık hizmetleri yetersiz kalır
• Göç olayları artar
• Yangınlar çıkar
• Altyapı sistemleri bozulur

Depremden önce alınması gereken önlemler

• Deprem tatbikatları yapılmalı
• Deprem tahmin istasyonları kurulmalı
• Halk deprem konusunda eğitilmeli
• Acil durum çantası bulundurulmalı
• Yapılar depreme karşı dayanıklı yapılmalı
• Ev eşyaları sabitlenmeli

Deprem sırasında yapılması gerekenler

• Tatbikat sırasında öğrenilenler uygulanmalı
• Panik yapılmamalı, sakin olunmalı
• Devrilebilecek eşyalardan uzak durulmalı
• Çıkışa yakın yerde ise dışarıya çıkılmalı
• Yüksek katlarda dışarıya çıkmaya çalışılmamalı

Deprem sonrası yapılması gerekenler

• Panik yapılmamalı, sakin olunmalı
• Çevremizde zarar gören insanlara yardım edilmeli
• Çevreye dökülen tehlikeli maddeler temizlenmeli
• Yangına neden olabilecek maddeler kullanılmamalı
• Elektrikli ev aletleri, gaz ve su vanaları kapatılmalı