Denge ve Denge Şartları 11. Sınıf Fizik
CİSİMLERİN DENGE ŞARTLARI
Bir cisme etki eden kuvvetlerin doğrultuları kesişiyorsa bu kuvvetlerin vektörel toplamı sıfır olduğunda cisim dengede kalır. Bu durumda
olur.
Kesişen üç kuvvetin etkisinde kalan bir cisim dengede ise,
Paralel Kuvvetler
Doğrultuları birbirine paralel olan kuvvetler paralel kuvvetler olarak adlandırılır. Şekildeki çubuğun K ve L noktalarına uygulanan
kuvvetleri birbirine paraleldir.
Paralel kuvvetlerin bileşkesinin yeri, kuvvetlerin birbirini dengelediği noktadır. Bu nokta, kuvvetler aynı yönlü ise iki kuvvetin arasında ve büyük olana yakındır.
Kuvvetler zıt yönlü ise bu kuvvetlerin bileşkesi iki kuvvetin arasında değil, kuvvetlerin dışında, büyük kuvvetin tarafında ve yönündedir.
Şekildeki kuvvetlerin bileşkesinin yeri O noktası ise, bu nokta iki kuvvetin birbirini dengelediği nokta olduğundan,
yazılarak bileşkenin yerinin ‘den ya da ‘den ne kadar uzakta olduğu bulunur.
Kuvvet ve Hareket
- Vektörler
- Bağıl Hareket
- Newton’ın Hareket Yasaları
- Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket
- İki Boyutta Hareket
- Enerji ve Hareket
- İtme ve Çizgisel Momentum
- Tork
- Denge ve Denge Şartları
- Basit Makineler
Çözümlü Örnek Test Soruları
Denge ve Denge Şartları
- Denge durumunda bir cisim için kuvvetlerin toplamı ne olmalıdır?
A) Sıfır
B) Maksimum
C) Minimum
D) Sabit
Çözüm: Denge durumunda net kuvvet sıfır olmalıdır.
Doğru cevap A şıkkıdır.
- Bir cisim dengede iken, üzerine etki eden tüm kuvvetlerin ve torkların toplamı kaç olmalıdır?
A) Sıfır
B) Sabit
C) Kuvvetler sıfır, torklar maksimum
D) Kuvvetler sıfır, torklar sabit
Çözüm: Bir cismin dengede kalabilmesi için hem kuvvetlerin hem de torkların toplamı sıfır olmalıdır.
Doğru cevap A şıkkıdır.
- Bir çubuğun dengede kalabilmesi için dönme eksenine etki eden torkların ne yapması gerekir?
A) Torklar büyük olmalıdır
B) Torklar eşit büyüklükte ve zıt yönde olmalıdır
C) Torklar eşit olmalıdır
D) Torklar birbirine ters olmalıdır
Çözüm: Denge için torklar eşit büyüklükte ve zıt yönde olmalıdır.
Doğru cevap B şıkkıdır.
- Ağırlığı 10 N olan bir çubuğun ortasından dengede durabilmesi için, çubuğun sağ tarafına etki eden kuvvet kaç N olmalıdır?
A) 5 N
B) 10 N
C) 15 N
D) 20 N
Çözüm: Çubuğun ortasından dengede durabilmesi için her iki tarafa etki eden kuvvetlerin eşit olması gerekir.
Doğru cevap B şıkkıdır.
- Bir çubuğun sol tarafına 6 N’luk bir kuvvet etki ediyor. Çubuğun sağ tarafında 2 metre mesafede 3 N’luk bir kuvvet varsa çubuk dengede midir?
A) Evet
B) Hayır
C) Torklar eşit değil
D) Belirlenemez
Çözüm: Torklar hesaplanır: sol tork = 6 N x 1 m, sağ tork = 3 N x 2 m. Her iki tork da 6 Nm olduğundan çubuk dengededir.
Doğru cevap A şıkkıdır.
- Bir cisim dengede iken, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Net kuvvet sıfırdır, net tork sıfır değildir
B) Net kuvvet sıfırdır, net tork da sıfırdır
C) Net kuvvet maksimumdur
D) Net kuvvet sabittir, tork sıfırdır
Çözüm: Bir cismin dengede olması için hem net kuvvet hem de net tork sıfır olmalıdır.
Doğru cevap B şıkkıdır.
- Ağırlığı 20 N olan bir çubuğun, dönme eksenine 2 metre uzaklıktaki bir noktada 5 N’luk bir kuvvetle dengede kalması için, diğer taraftan kaç N’luk kuvvet uygulanmalıdır?
A) 5 N
B) 10 N
C) 15 N
D) 20 N
Çözüm: Kuvvet ve mesafe çarpımı torku verir. 5 N x 2 m = 10 Nm. Diğer tarafta oluşan tork da 10 Nm olmalıdır, bu yüzden uygulanacak kuvvet 10 N’dur.
Doğru cevap B şıkkıdır.