Bu Konu ile demokrasinin süreçlerinde karşılaşılan sorunları analiz edeceğiz.
Demokrasi her ne kadar devletlerin yönetim yapılarının içerisinde yer alsa da demokrasinin uygulanması ile birtakım sorunlar yaşanabilmektedir.
Demokrasinin ilke ve değerlerine ilişkin uygulamalar “demokratik” adı verilirken bunların aksinin yapılması ise “antidemokratik” uygulamalar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Antidemokratik Uygulamalar
- Kamuya açık, parkmetre olmayan yerlerde “değnekçi” adlı kişinin gelip para kesme yetkisinin olması
- Toplantı ve gösteri yapmak her vatandaşın kanunlarla belirlendiği bir haktır. Fakat bu hakkı kullanırken başkalarının ya da devletin malına zarar vermek antidemokratik bir durumdur.
- Bunun dışında 1960 ve 1980 darbeleri halkın iradesini ve özgürlüğünü elinden alması ve en son 15 Temmuz gecesi yaşanan darbe girişimi ülkemiz, milletin iradesi adına yapılmış antidemokratik bir harekettir. Çünkü demokratik ülkelerde yöneticiler halk tarafından başa getirilir yine halkın oylarıyla indirilir.
Bu ve bunun gibi antidemokratik uygulamaların dışında demokratik olarak bilinen dünya ülkelerinde demokrasi dışı uygulamalar yaşanmaktadır.
- ABD’nin Irak’ı işgal gerekçesi olarak “Demokrasi Getiriyoruz” söyleminde bulunarak lrak’ta yaşayan birçok kişinin ölümüne sebebiyet vermesi hem insanlık hem de demokrasi adına işlenmiş bir suçtur.
- Avrupa Birliği (AB) ve diğer demokratik ülkelerin, diğer ülkelerde yapılan seçim ve halk oylamalarına müdahale etmesi antidemokratik bir uygulamadır.
Demokrasilerde milletin idaresini milletin iradesi belirler. Milletin iradesine yönelik (darbe, ihtilal vb.) girişimler antidemokratik girişimlerdir.
Antidemokratik uygulamaların yanında aile, okul ve toplumsal hayatımızda demokratik uygulamaları görmek de mümkündür.
- Aile içi alınacak kararlarda çocukların da fikirlerinin alınıp fikir birliğinin olması
- Aile içinde ev işlerinin sadece annenin değil herkesin görev dağılımı yapıp ev işlerinde yardımcı olması
- En basit haliyle evde televizyon izlerken diğer aile üyelerinin de fikri sorulup ortak bir kanal seçilmesi ailemiz içinde demokratik kararların alındığın örneğidir.
Aile ortamından sonra en fazla vaktimizin geçtiği okullarımızda da demokrasinin örneklerini görmek mümkündür.
- Sınıf başkanının sınıftaki öğrenciler tarafından seçilmesi
- Sosyal kulüplere öğrencilerin seçimi
- Okul Meclisi seçimleri
- Okul Aile Birliği üyelerinin seçimi
Aile, okul gibi kurumların yanında toplum içinde de demokratik uygulamalarımız vardır.
- İşçilerin ortak karar alıp greve gitmesi
- Arkadaşlarımızla oyun oynarken belirlediğimiz ortak kurallar
- Otobüste, duraklarda, kuyruklarda yaşlı ve hamilelere yer vermek
- Sivil toplum örgütlerinin kendi içindeki yaptıkları seçimler
- Muhtarlık, belediye ve milletvekili seçimleri
Buna benzer birçok uygulama aile, okul ve bunların hepsini içine alan toplumumuzda demokrasinin gelişimine katkı sağlamaktadır.
Not: Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartlarındaki “Din ibaresi” isteğe bağlı olarak yer alması demokratik bir uygulamadır.