Demografik dönüşüm süreci, bir ülkenin nüfus yapısının zamanla nasıl değiştiğini ve bu süreçte doğum ve ölüm oranlarının nasıl etkilendiğini açıklayan bir modeldir. Nüfus piramitleri ise bir ülkenin yaş ve cinsiyet yapısını gösteren grafiklerdir. Aşağıdaki sorular, demografik dönüşüm süreci ve nüfus piramitleri konusundaki bilgilerinizi pekiştirmenize yardımcı olacaktır.
9. Sınıf Demografik Dönüşüm Süreci ve Nüfus Piramitleri Testleri (Yeni Müfredat)
Çözümlü Örnek Test Soruları
Soru 1:
Demografik dönüşüm modelinin ilk aşamasında doğum ve ölüm oranları nasıldır?
A) Hem doğum hem de ölüm oranları yüksek
B) Doğum oranı düşük, ölüm oranı yüksek
C) Doğum oranı yüksek, ölüm oranı düşük
D) Hem doğum hem de ölüm oranları düşük
Çözüm: Doğru cevap A) Hem doğum hem de ölüm oranları yüksek. Demografik dönüşümün ilk aşamasında doğum ve ölüm oranları yüksektir.
Soru 2:
Demografik dönüşüm sürecinin son aşamasında nüfus artış hızı nasıldır?
A) Çok yüksek
B) Çok düşük
C) Sabit
D) Hızlı
Çözüm: Doğru cevap B) Çok düşük. Demografik dönüşümün son aşamasında doğum oranları düştüğü için nüfus artış hızı da düşer.
Soru 3:
Bir ülkenin nüfus piramidi genç nüfusun fazla olduğunu gösteriyorsa, bu ülke hangi demografik özelliklere sahip olabilir?
A) Gelişmiş ve sanayileşmiş
B) Gelişmekte olan veya az gelişmiş
C) Nüfus artış hızı düşük
D) Yaşlı nüfus oranı fazla
Çözüm: Doğru cevap B) Gelişmekte olan veya az gelişmiş. Genç nüfusun fazla olduğu ülkeler genellikle gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkelerdir.
Soru 4:
Demografik dönüşüm sürecinin hangi aşamasında nüfus artış hızı en yüksektir?
A) Birinci aşama
B) İkinci aşama
C) Üçüncü aşama
D) Dördüncü aşama
Çözüm: Doğru cevap B) İkinci aşama. İkinci aşamada ölüm oranları hızla düşer, ancak doğum oranları yüksek kalmaya devam eder, bu da nüfus artış hızını artırır.
Soru 5:
Nüfus piramidi, aşağıdakilerden hangisini gösterir?
A) Nüfusun gelir düzeyini
B) Nüfusun yaş ve cinsiyet dağılımını
C) Nüfusun eğitim düzeyini
D) Nüfusun ekonomik yapısını
Çözüm: Doğru cevap B) Nüfusun yaş ve cinsiyet dağılımını. Nüfus piramitleri, bir ülkenin yaş ve cinsiyet yapısını grafiksel olarak gösterir.
Soru 6:
Aşağıdaki ifadelerden hangisi demografik dönüşümün ikinci aşamasına uygundur?
A) Doğum ve ölüm oranlarının yüksek olması
B) Doğum oranlarının yüksek, ölüm oranlarının düşmeye başlaması
C) Hem doğum hem de ölüm oranlarının düşmesi
D) Nüfus artış hızının yavaşlaması
Çözüm: Doğru cevap B) Doğum oranlarının yüksek, ölüm oranlarının düşmeye başlaması. İkinci aşamada tıbbi ve tarımsal gelişmelerle ölüm oranları düşerken doğum oranları yüksek kalır.
Soru 7:
Gelişmiş ülkelerin nüfus piramitleri genellikle nasıl bir yapıya sahiptir?
A) Genç nüfus oranı fazla
B) Düzgün bir dikdörtgen şeklinde, yaşlı nüfus oranı fazla
C) Üçgen şeklinde, yüksek doğum oranı
D) Düzgün bir çan şeklinde
Çözüm: Doğru cevap B) Düzgün bir dikdörtgen şeklinde, yaşlı nüfus oranı fazla. Gelişmiş ülkelerde doğum oranları düşük, yaşlı nüfus oranı yüksektir, bu da dikdörtgen şeklinde bir nüfus piramidi ortaya çıkarır.
Soru 8:
Bir ülkenin nüfus piramidinin alt tabakası (genç nüfus oranı) genişse, bu ülke için aşağıdakilerden hangisi doğru olabilir?
A) Nüfus artış hızı yüksek
B) Nüfus artış hızı düşük
C) Yaşlı nüfus oranı fazla
D) Gelişmiş bir ülke
Çözüm: Doğru cevap A) Nüfus artış hızı yüksek. Genç nüfus oranının yüksek olduğu ülkelerde genellikle nüfus artış hızı da yüksektir.
Soru 9:
Demografik dönüşüm modelinde ölüm oranlarının hızla düşmesine neden olan faktör nedir?
A) Sanayileşme ve şehirleşme
B) Sağlık hizmetlerinin iyileşmesi ve hijyen koşullarının gelişmesi
C) Doğum oranlarının yükselmesi
D) Tarımda mekanizasyonun artması
Çözüm: Doğru cevap B) Sağlık hizmetlerinin iyileşmesi ve hijyen koşullarının gelişmesi. Sağlık hizmetlerindeki iyileşmeler ve hijyen koşullarındaki gelişmeler, ölüm oranlarının düşmesine neden olur.
Soru 10:
Demografik dönüşüm modelinin üçüncü aşamasında nüfus artış hızını düşüren en önemli faktör nedir?
A) Doğum kontrol yöntemlerinin yaygınlaşması
B) Yaşlı nüfus oranının artması
C) Ölüm oranlarının artması
D) İşsizlik oranının düşmesi
Çözüm: Doğru cevap A) Doğum kontrol yöntemlerinin yaygınlaşması. Üçüncü aşamada doğum kontrol yöntemlerinin yaygınlaşmasıyla doğum oranları düşer, bu da nüfus artış hızını azaltır.