CÜMLEDE ANLAM İLİŞKİLERİ

Sebep – Sonuç Cümleleri:

Eylemin sebebini veya hangi gerekçeyle yapıldığını bildiren cümlelerdir. “için, …den dolayı, …dığından, çünkü” ifadeleriyle yapılır.

• Erken uyumadığından ödevlerini yapamamış.
• Eve geldiği için dışarı çıkmamış.

Amaç – Sonuç Cümleleri:

Eylemin hangi amaca bağlı olarak gerçekleşeceğini bildiren cümlelerdir. Genellikle “için, üzere” edatlarıyla kurulur.

Eşya almak için / üzere çarşıya gitti.

Not: Bir cümlede “için kelimesinin yerine “amacıyla” sözü getirilebiliyorsa bu cümle “amaç—sonuç” cümlesidir. “İçin” kelimesinin yerine “amacıyla” getirile—mediğinde “sebep—sonuç” cümlesi oluşur.

Dışarı çıkmak için hazırlandı. (Dışarı çıkmak amacıyla hazırlandı.)

Koşul – Sonuç Cümleleri:

Bir durumun başka bir duruma bağlı olduğunu belirten cümlelerdir. Genellikle “-sa/-se” ekiyle yapılır

• Düzenli çalışırsan başarırsın.
• Bolca kitap okursan hızlı düşünürsün.

Karşılaştırma Cümleleri:

Birden fazla varlığın, durumun karşılaştırıldığı cümlelerdir.

• Yazın Güneydoğu Anadolu Bölgesi diğer bölgelerimizden daha sıcaktır.
• En güvenli yer, ailemizin yanıdır

Örnek Sorular:

Olmadı diye üzülme. Öyle bir gün gelir ki olmadığına şükredersin.

Aşağıdakilerden hangisi bu cümlenin anlamına en yakındır?

A) Yarınlar hep üzülmekle geçer.
B) İş başvurum iyi ki kabul edilmedi.
C) Her geçen günümüz sevinçle doludur.
D) Hayattaki her şeye üzülmemeliyiz.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sebep-sonuç anlamı vardır?

A) Balık almak için pazara gittiler.
B) Akşam geri getirmek üzere sana bunu verebilirim.
C) Hasta olduğundan okula gidememiş.
D) Yemek yemek için plan yapıyor.