Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde öznel anlatım vardır?
A) Yazarın sadece hikaye türünde eserleri var.
B) Haydar Paşa’nın türbesi Beşiktaş’tadır.
C) Kitap okumak için sessiz bir ortamda bulunmalısınız.
D) Karagöl, Artvin’in Borçka ilçesinde bulunur.
Çözüm:
Doğru cevap C seçeneğidir. Çünkü bazı insanlar sessiz ortamda kitap okurken bazıları ise gürültülü ortamda da okuyabilir. Kişiden kişiye değiştiği için öznel anlatımlı cümledir.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerden hangisi öznel cümle değildir?
A) Şu dünyada en değerli şey bilgidir.
B) Ünlü yazar, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 1976 yılında mezun oldu.
C) Bir işe başlamadan önce detaylı bir plan hazırlayıp işe sonra başlamalıyız.
D) Teknolojinin faydaları zararlarından daha fazladır.
Çözüm:
Doğru cevap B seçeneğidir. Çünkü B seçeneğindeki cümle kişisel düşüncelere dayanmayan kanıtlanabilir bir cümle olduğu için nesneldir.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde nesnel anlatım vardır?
A) Muhteşem bir zekayla olayı çözdü.
B) Evlerinde çok sevimli bir kedi var.
C) İnsanları hayrete düşüren bir çeviklikle basket attı.
D) Güneşten uzak kalmak D vitamini eksikliğine yol açar.
Çözüm:
Doğru cevap D seçeneğidir. A, B ve C seçenekleri öznel anlatımken D seçeneği kanıtlanabilen bilimsel bir cümle olduğu için nesnel anlatımlıdır.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde neden-sonuç ilişkisi vardır.?
A) Tarihi mekanlara gitmek için liste oluşturdu.
B) Doğum günüme gelirsen çok mutlu olurum.
C) Oğlum eve geldiğinde hemen odasına kapandığından yüzünü göremiyoruz.
D) Bilgisayara uzun süre bakmak gözlerinizi bozar.
Çözüm:
Doğru cevap 0 seçeneğidir. Çünkü oğlunun yüzünü görememesinin nedeni eve gelir gelmez odasına kapanmasıdır. Bundan dolayı cümle neden sonuç cümlesidir.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde amaç-sonuç anlamı vardır?
A) Kitabını yeni aldığı için ambalajını açmamış.
B) Bu yıl düzenli basketbol oynadığı için boyu uzamış.
C) Kitap fuarına gidebilmek için iki saat yolu göze aldı.
D) Sazlıklarda ördekler yüzdüğü için onları seyrettik.
Çözüm:
Doğru cevap C seçeneğidir. Çünkü kitap fuarına gitmek amacıyla iki saatlik yolu göze aldı.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde koşul-sonuç ilişkisi vardır?
A) Saçını taramayı sevdiği için ona tarak aldım.
B) Başarmak istiyorsan kendine inanmalısın.
C) Bıdık, sevilmek istediğinden miyavlayıp duruyor.
D) Alarmı kurmayı unuttuğu için sabah kalkamamış.
Çözüm:
Doğru cevap B seçeneğidir. Çünkü başarmanın şartı kendine inanmaya bağlanmıştır.
Örnek Soru
(I) Vecihi Hürkuş, Türkiye tarihinin en önemli isimlerindendir. (II) Birinci Dünya Savaşı’nın Bağdat cephesinde uçak mühendisi olarak görev yaptı. (III) Kurtuluş Savaşı’nda İzmir’i Yunan işgalinden kurtardı. (IV) Yüz iki farklı uçak modeli kullanarak dünya rekoru kırdı.
Yukarıda numaralandırılmış cümlelerden hangisinde karşılaştırmaya yer verilmiştir.?
A) I B) II C) III D) IV
Çözüm:
Doğru cevap A seçeneğidir. I. cümlede Vecihi Hürkuş Türkiye tarihindeki diğer isimlerle karşılaştırılmıştır.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde örneklendirme yapılmıştır?
A) Rıdvan Bey, kerevizi çok sever.
B) Nemrut Gölü Doğu Anadolu Bölgesi’ndedir.
C) Senin gibi hızlı yürüyen bir insana daha önce hiç rastlamamıştım.
D) Düşünceli, iyi niyetli, temiz kalpli arkadaşlarım var.
Çözüm:
Doğru cevap D seçeneğidir. D seçeneğinde arkadaşlarının kişilik özelliklerinden örnekler vermiştir.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde benzetme vardır?
A) Yolun kenarındaki bu ufak kasabaya uğrarsanız tarihi köşkü ziyaret edin.
B) Sahil kenarındaki rüzgarlar dev bir klimanın karşısındaymışız gibi bizi serinletti.
C) Umutsuzluğa kapılırsanız yenilirsiniz.
D) Gecenin sabaha en yakın zamanına seher vakti denir.
Çözüm:
B seçeneğinde rüzgarlar serinletme yönünden klimaya benzetilmiştir. Cevap B.
Çözümlü Örnek Sorular:
Soru 1:
Aşağıdaki cümlelerden hangisi “tahmin” anlamı taşımaktadır?
A) Yarın hava güneşli olacak gibi.
B) Bugün gerçekten çok çalıştım.
C) Kardeşimle parka gittik.
D) Öğretmenimiz bizi çok seviyor.
Çözüm: “Gibi” ifadesi, hava durumuyla ilgili bir tahmin yapıldığını gösterir. Cevap: A
Soru 2:
“Yeterli” anlamı taşıyan cümle hangisidir?
A) Bugün dışarıda çok insan vardı.
B) Bu kadar yemek bize yeter.
C) Herkes kendi işini yapmalı.
D) Dışarıda hava çok soğuk.
Çözüm: “Yeter” kelimesi, ihtiyaç duyulan kadar olduğunu ifade eder. Cevap: B
Soru 3:
“Karşılaştırma” anlamı taşıyan cümle aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bu pasta daha lezzetli olmuş.
B) Kitap okuma alışkanlığı kazanmalısın.
C) Sabah erken kalkmalısın.
D) Hava güzel olduğu için dışarı çıkalım.
Çözüm: “Daha lezzetli” ifadesi, karşılaştırma yapıldığını gösterir. Cevap: A
Soru 4:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “amaç-sonuç” ilişkisi vardır?
A) İyi not almak için çok çalıştı.
B) Odamı topladım çünkü annem kızıyordu.
C) Hava soğuk olduğu için üşüdüm.
D) Koştuğu için yoruldu.
Çözüm: “İyi not almak için” ifadesi bir amacın sonucunda yapılan eylemi belirtir. Cevap: A
Soru 5:
Aşağıdaki cümlelerden hangisi “sebep-sonuç” anlamı taşımaktadır?
A) Hastalandığı için okula gidemedi.
B) Kitabını çok beğendim.
C) Bu yaz çok sıcak geçti.
D) Okula geç kaldım, o yüzden koşmak zorunda kaldım.
Çözüm: “Hastalandığı için” ifadesi sebep-sonuç ilişkisi kurar. Cevap: A
Soru 6:
Aşağıdaki cümlelerden hangisi “koşul-sonuç” anlamı taşır?
A) Erken gelirsen sinemaya gideriz.
B) Dışarı çıkmak istemiyorum.
C) Bugün çok çalıştım.
D) Kitaplarını düzenlemen gerekiyor.
Çözüm: “Erken gelirsen” ifadesi, bir koşulun yerine getirilmesi halinde sonuç ortaya çıkacağını belirtir. Cevap: A
Soru 7:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “sebep” anlamı gizli olarak verilmiştir?
A) Çok yorulmuş, bu yüzden dinleniyor.
B) Koştuğu için nefes nefese kalmış.
C) Başarılı olmak için çok çalışmalısın.
D) Hava soğuktu, bu yüzden mont giydim.
Çözüm: A seçeneğinde sebep açıkça belirtilmemiştir, ancak “bu yüzden” ifadesi gizli bir sebep sunmaktadır. Cevap: A
Soru 8:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “üslup” anlamı vardır?
A) Şair, şiirlerinde hep sade bir dil kullanmıştır.
B) Kitap çok kalındı.
C) Bu resim çok güzel olmuş.
D) Onun kadar hızlı koşan kimse yoktu.
Çözüm: “Sade bir dil kullanmak” ifadesi, yazarın üslubunu belirtir. Cevap: A
Soru 9:
“Karşıt anlam” içeren cümle aşağıdakilerden hangisidir?
A) Küçük bir köyde büyüdü, ama şimdi büyük bir şehirde yaşıyor.
B) Sabah erkenden kalktık.
C) Gece yatmadan önce kitap okurum.
D) Odayı temizledikten sonra yemek yedim.
Çözüm: “Küçük” ve “büyük” kelimeleri karşıt anlamlıdır. Cevap: A
Soru 10:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “neden-sonuç” anlamı vardır?
A) Kitap çok kalındı, o yüzden okumayı bitiremedim.
B) Bahçeye çiçekler ektik.
C) Sinemaya gitmeyi düşünüyoruz.
D) Bu sabah çok erken uyandım.
Çözüm: A seçeneğinde “kitap çok kalındı” sebep, “okumayı bitiremedim” ise sonuçtur. Cevap: A
