Cumhuriyet hem devlet, hem de hükûmet şeklidir. Devlet şekli olarak egemenliğin millete ait olması, hükûmet şekli olarak da meclisin belirli süreliğine seçimle iş başına gelmesidir. Cumhuriyet yönetenlerin, yönetme yetkilerini yönetilenlerden belli süreler için aldığı bir rejimdir.
Cumhuriyetçilik İlkesinin Özellikleri
- Devlet yönetiminde millî egemenliği ve seçimi esas alır.
- Demokrasiyi ve çoğulculuğu temel alır, düşünce hürriyetine önem verir.
- Saltanat ve hilafeti kabul etmez. Devlet görevlerinde ömür boyu kalmaya karşıdır.
- Türk milletine kendi kendine yönetme hakkı vererek milliyetçilik ve halkçılık ilkelerini bütünler.
- Türkiye Cumhuriyeti; Atatürk milliyetçiliğine bağlı millî, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.
Cumhuriyetçilik İlkesinin Uygulanmasının Türk Toplumuna sağladığı Yararlar
- Türk vatandaşları devlet yönetimine katılma imkanı elde etmişlerdir.
- Bütün vatandaşların yasalar karşısında eşitliği sağlanmıştır.
- Devlet – vatandaş ilişkisini en iyi şekilde düzenlemiştir.
- Düşünce hürriyeti gelişmiş ve demokrasi güçlenmiştir.
- Temel hak ve özgürlükler devlet güvencesi altına alınmıştır.
Cumhuriyetçiliği Güçlendiren İnkılap ve Uygulamalar
- Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılması
- Saltanatın ve halifeliğin kaldırılması
- Cumhuriyetin ilan edilmesi
- Çoğulculuk anlayışının gereği olarak siyasi partilerin kurulması
- Ordunun siyasetten ayrılmasına yönelik düzenlemeler yapılması
- Türk kadınlarına siyasi hakların tanınması
