Cumhuriyet Dönemi Öğretici Metinler Özellikleri AYT
CUMHURİYET DÖNEMİ ÖĞRETİCİ METİNLER
Çoğu yazar, dilin herkesçe kullanılan anlamını yani gerçek anlamını kullanmıştır.
Metinlerde anlatılanlar gerçek yaşamdaki nesneler, varlıklar, durumlar, olgularla ilgilidir.
Bilimsel nitelik taşıyan öğretici metinlerde “terim”ler ağır basar.
Her öğretici metinde yazarın zihniyeti (bakış açısı) onu diğer yazarlardan ayırır. Metnin zihniyeti ana düşünceye yön vermiştir.
Olumlu, olumsuz, ağırbaşlı, alaycı, eleştirel, onaylamacı gibi farklı bakış açıları kullanılmıştır.
Mantık ölçüsü içinde gelişen ve açıklamaya dayanan anlatım tarzı benimsenmiştir.
Tanımlama, örneklendirme, tanık gösterme, karşılaştırma gibi düşünceyi geliştirme yollarından yararlanılmıştır.
Duygudan çok düşünceye ağırlık verilmiştir.
Bilgi vermek, kimi gerçekleri göstermek amaçlanmıştır.
En çok tartışmacı ve açıklayıcı anlatım biçimleri kullanılmıştır, bazı metinlerde ise öyküleyici ve betimleyici anlatım benimsenmiştir.
Sade, halkın anlayabileceği, konuşma diline yakın bir dil kullanılmıştır.
Duru, açık, yalın, süssüz bir anlatım benimsenmiştir.
Türk dilinin kuralları, Türkçe sözcükler, halkın kullandığı sözcük grupları hâkimdir.
Anadolu, Anadolu’ya yönelme, Batılılaşma, kalkınma, milli konular işlenmiştir.
Bazı yazarlar, Atatürk ilke ve inkılâplarını kavratmaya ve benimsetmeye çalışmıştır.